زاهیر عەبەڕەش
رۆژی ١/ ٧ی ئەمساڵدا لەسەر بانگێشتی دەزگای Médiathèque میدیا تێک، مۆڵتی مێدیا الخزانە الوسائگیە، لەشاری خوریبکە لە وڵاتی مەگریب بۆ ماوەی سێ رۆژ وارکشۆپێیان بۆ رێکخستم، بابەتەکەش، لەسەر ناسینی سنوورەکانی خۆت، ناسینی جەستە خۆمان و جەستەی ئەویتر، دابەشکردنی دڵخۆشی لەگەڵ ئەویتردا، هەروەها لەگەڵ گەمەکانی شانۆی ئیمرۆڤیسەسێۆن. جەدوەلی کاردنم لەگەڵ ئەم رێکخراوەدا بەم شێوەیە بوو، لە کاتژمێری دەی بەیانی تا کاتژمێر دوانزی نیوەرۆ لەگەڵ منداڵان، دوانیوەروانیش لەکاتژمێر دووی پاش نیوەر تا شەشی ئێوارە کارم دەکرد.
ئەوەی دەمەوێت لێرەدا زیاتر لەسەری بدوێم دەزگای Médiathèque. بە واتای کتێبخانەی بیستن و بینین.
Médiathèque سەنتەرێکی رۆشنبیری لاوانە، فەزایەکی ڕۆشنبیری گەورەیە، بەردەوام چالاکی لەم سەنتەرەدا هەیە، لەهەفتەیەکدا شەش رۆژ چالاکیان هەیە، تەنها رۆژی دووشەمان پشویان هەیە، خەڵكێکی زۆر لە دانیشتوانی شاری خوریبگە سوندمەندن لە چالاکیە زانستی، ئەدەبی، رۆشنبیری و هونەریەکان، چالاکیەکانیشیان ئاڕاستەیە بۆ هەموو چین و توێژەکانی کۆمەڵگای شارەکە، وەک خۆیان دەڵێن هەر لە منداڵی تەمەن 5 ساڵانەوە هەتا گەورەساڵان و خانەنیشینانیش سودیان لەم سەنتەرە بینیووە. تەنانەت رەچاوی کەم ئەندامانیش کراوە هەموو پێداویستیەکی بینین و بیستن و شوێنی ڕۆیشتنی دووچەرخەی کەم ئەندامانی تێدایە، لەسەر دیزانیكی فەرەنسی لە سەر رووبەری 7000 مەتر چوارگۆشە دروست کراوە. لە زۆربەی بەشە هونەری و وێژەی و زانستیەکان پێکهاتووە وەک بەشی، وێنەکێشان، موسیک، شانۆ، سەما، خولی فێکردنی کۆمپیوتەر، بەشی فێرکردنی فۆتۆگرافی، کلیب و ئەنیمەیشن و ئێدیت کردن.خوێندنەوەی چیرۆک بۆ منداڵان، گفتوگۆی پێنچ شەمە هەموو پێنج شەممەیەک نوسەرێک، فیلۆسۆفێک، هونەرمەندێک یان ئەدیبێک ،هتد بانگێشت دەکرێت بۆ سازدانی سیمینارێک، ئەویش لە لایەن شاعیرە نەوال شەریف پێشکەش دەکرێت. لەگەڵیشدا سێ کتێبخانەی گەورە و چوار هۆڵی گەورەی خوێندنەوە تێدایە، کە نزیکەی 36 هەزار کتێبی زانستی و هونەری و ئەدەبی بەزمانەکانیی عەرەبی، ئینگلیزی و فەرەنسی تێدایە، هەروەها چوار هۆڵی پڕ لە کۆمپیوتەر کە دوانیان تایبەتە بە خوێندکارانی ماستەرو دکتۆرا کە دێن بۆ سێرچو گەران بەدوای زانیاریدا. بەهۆی چالاکی رۆژانەیان ئێستا نزیکەی 12 هەزار ئەندامیان هەیەو پێناسەی ئەم سەنتەرەیان بۆ کراوە.
خەڵکی شارەکە خۆیان چالاک و بەشدارن لە سازدانی چالاکیەکاندا و هەم دێن بۆ بینینی چالاکیەکانی ئەوانی تر. شوێنی کۆکردنەوەی گەنجان و منداڵان و دەرخستنی بەهرەکانیانە. لەهەمان کاتدا خۆبەخشێکی زۆریان لە لەدەوری بەرنامەی Act 4 community کۆکردۆتەوە کە هەڵدەستن بە کردنەوەی وەرشە بۆ منداڵان لە ناوچە دوورەکان، پیشاندانی چالاکیەکان بۆ ئەو شوێنە دوورە دەستانە. گێرانی پێشبڕکێ لە نێوان یانە و سەنتەرە رۆشنبیریەکان، بۆیە ئەوی ئاگاداری بزوتنەوەی رۆشنبیری هونەری ئەدەبی وڵاتی مەگریب بێت، هێندەی هەموو وڵاتە عەرەبیەکان فێستڤاڵ و پێشبڕکێی تێدا ساز دەکرێت.
ئەوەی دەموێت لێرەدا دیقەتی بخەمەسەر سیستم،کاردن دابین کردنی ماڵی و داراییە بۆ ئەم سەنتەرە.
سەنتەرەکە، ئاماده كردنی به رنامه ی act 4community یه كه په یوه ندی بەکۆمەڵەی فۆسفاتەوە هەیەOCP. ئەمەش بەمانای چی دەگەیەنێت؟
شاری خوریبگە بەناوبانگە بەوەی کە کانێکی زۆری فۆسفاتی هەیە ، هەروەک چۆن لە کوردستان لە شارەکانی کەرکوک و هەولێر و سلێمانی ، بیر و چاڵە نەوتی هەیە. ئەوەش سەرچاوەیەکی دارای زۆر و زەوەندە و دەشبێت هەڵبکۆڵرێت و بفرۆشرێت و پارەکەی بۆ خەزێنەی دەوڵەت بگەرێتەوە. لەبەر ئەوەی هەم ووڵاتی مەگریب و هەم کوردستان نەگەیشتتونەتە ئەو ئاستەی بەرهەمی زیرەکی و واتە داهێنان بفرۆشنەوە، هەرچەندە وڵاتی مەگریب زۆر بەناوبانگە لە رووی کوشتوکاڵ و گەشت و گوزاریەوە. بەڵام کوردستان جگە لەنەوت هیچ بەروبومێکی تری نیە.
هەر کارکردنێکیش لەو چاڵە نەوت و کانە فۆسفاتانە، دەبێت هۆی پیس بوونی ژینگە،
بێگومان کاردن و هەڵکۆلین لە کانەکانی فۆسفات ژینگە پیس دەکات. جا بۆ قەرەبوکردنەوەی پیسبونی ژینگە، شارەوانی ئەوشارە مەرجی کارکردن بۆ ئەو کانە فۆسفاتانەی لە شاری خوریبکە ئەوە یە کە چەند سەنتەرێکی رۆشنبیری، بە هەموو ئەو مەرجانەی کە باسم کرد بکرێتەوە، جگە لە خوێندگا فەرەنسیاکان و دەیەها سەنتەری لێکۆڵینەوەو ناردنی هەزارەها خوێندکار بۆ فەرەنسا ، سازدانی فێستڤاڵی هونەری و سیمیناری کۆنفرانسی زانستی ئەمانە هەموو لەسەر خەرجی ئەو بەڵێندەرو کارگە گەورانەیە کە فۆسفات بەرهەم دەهێنن، لەگەڵێشدا هەموو ئەو کارگوزار و موچەخۆرانەی کە لەو سەنتەرانەدا کار دەکەن موچەکانیان یەکسانە بە موچەی کارگوزارێکی فەرەنسی کە لەوڵاتی فەرنسادا نیشتەجێە. ئەو ئەو چەند رۆژەی کارکردنم لەو سەنتەرەدا هەرگیز هەستم نەکرد کە من لە وڵاێکی عەرەبیدام. جێی خۆشحاڵیە لەم سەنتەرە ڕۆشنبیریە نادیەکی شانۆی هەیە، لەبەر ئەو هاوکاریانەی من پێشکەشم کردوون ناویان نا نادی عەبەڕەش بۆ شانۆ، بەڵام کە بە زمانی عەرەبی دەنوسرا دەبوو بە ( ابرس) لەسەر پێشنیاری هاوڕێم هاودەم حەمە ساڵح، پێم راگەیاندن کە ناوی نادیەکە بکەن بە سەفەر ئێستا بووە بە ( SAFAR club de théâtre 🎭 نادی سفر للمسرح). لەبەر ئەوەی کە خۆم ناوی دووەم سەفەرە و جاران لە ژێر ناوی سەفەر دەمنوسی.
بێمەوە سەر باسە سەرەکیەکی خۆم، ئەم جۆری کارکردن و سیستەم و پرۆژانە دەتوانرێت لە کوردستان سودێکی زۆر بە بزاوتی هونەر و ئەدەبی، چاپەمەنی، ژینگە و پەروەردە بگەیەنێت. کۆمەڵە هونەری و ئەدەبی و ژینگەپارێزانیش دەتوانن هاوکاربن لەوەی.
ـــــــ هەر شەریکەیەک بیەوێت نەوت دەربهێنێت سەرەڕای ئەوەی کە رێژەیەکی لەدەسکەوتەکەی بۆ ئەو شارەبێت. یان تێچوی ریسایکلین بۆ پاکردنەوەی ژینگە لەسەر ئەرکی شەریکەکە بێت، هەروەها پەیمانیان لێوەربگیرێت کە چەندەها خوێندکار بنێردرێتە دەرەوەی وڵات و لە بواری نەوت و ژینگەدا بخوێین. هاوکات دەبێت داوایان لێبکرێت چەند سەنتەرێکی هونەری و ڕۆشنبیری دروست بکات، موچەی کارگوزارەکان و فەرمانبەراکانی ئەو سەنتەرانە بۆ دابین بکات.
ـــــ ئەو بەڵێندەرانەی کە کار دەکەن و هەر پرۆژەیەکیان هەبێت کە کار لە ژینگەی کوردستان دەکات، ئیجبار بکرێت بەوەی شانۆ یان هۆڵی سینەما دروست بکات. یان هەر سەنتەرێکی ئەدەبی و رۆشنبیری، تێچوی فێستیڤاڵ و چالاکیە هونەریەکان لە ئەستۆ بگرن.
ـــــــ ئەو بازرگانانەی کە کەل و پەل لە وڵاتانی ترەوە دەهێنن و پاشماوەی لاستیک ئاسن و موقەبا و هەر مادەیەکی زیان بەخشی هەبێت بۆ ژینگە. تێچووی هەموو ئەو کتێبانەی لە لە قوتابخانەکان چاپ دەکرێت بگرێتە ئەستۆ.
ـــ هەموو ئەو بازرگانانەی کە مادەی لاستیک و پێڵاو سفرە و نایلۆن هاوردەدەکات، یارمەتی تێچووی کۆنفراس و توێژینەوە زانستیەکان بکەن.
ـــ هەموو ئەو کارگانەی کە هەوای کوردستان پیس دەکەن تێچووی ئەوفیلمانەی لە کوردستان بەرهەم دێین بگرنە ئەستۆ.
ــــ ئەو بازرگانانەی کە ئۆتۆمۆبیل هاوردەدەکەن، ئەرکی خەرجی و تێچووی هەموو فێستیڤاڵە شانۆییەکان و فێستڤاڵی سینەمای سلێمانی هەولێرو دهۆک بگرنە ئەستۆ.
ـــ ئەو دوکانانەی کە کاری میکانیکی و رۆنگۆری هتد بەهۆی رژانی رۆن و کەلو پەلەکانیان ئەرکی لەچاپدانی کتێبەکانی دەزگای سەردەم و موکریان ، هتد بگرنە ئەستۆ.
دەتوانرێت ئەم پێشنیازانە ببێتە بابەتی گفت و گۆ.
بەمەش هەم خزمەت بە بزاوتی ڕۆشنبیری گەلەکەیان دەکەن و هەم سەرچاوەیەکی دارایشە بۆ دەوڵەت. بەتایبەتی وەزارەتی ڕۆشنبیری. بەهیوام ئەم بابەتە بێتە هۆی گفت و گۆیەکی ڕژد.