ماچ و گوللەكانی هادی عامیری.. پەرلەمان و كودەتا

ئاسۆ عەبدولەتیف


ئاخۆ پەرلەمانتارانی كورد لە بەغداد لە خۆیان پرسیوە كارو ئەجێندایان چیەو داخوازیەكانی ئەم میللەتە بە كوێ گەیشتوون، بۆچی ئەم هەموو كەوتن و ئیهانەیە دەشارنەوەو قبوڵی دەكەن (دوز دوانمونە) ئەم شكستانە بۆ دابەش دەكەن تا بكەری ئەم دۆخە و تۆمەتباری راستەقینە وون بكەن لە پێشچاوی خەڵك و رای گشتی، ئەگەرچی باوەریشم وایە كەمن ئەو پەرلەمانتارانە كە خەریكی هەڵگرتنی ئەو بارە قورسەن كە سیاسیەكان لە بەغداد داویانە بە شانیاندا و هەڵوێستەكانیان جوان دیارن.
لێ زۆرێك لەم پەرلەمانتارانە هەركات هیچیتان نەبوو بۆ ووتن، خێرا دەستدەكەن بە تۆمەتباركردنی شیعەو سوننەو میلیشیای بەدرو سەدرو خۆراسان و سەرایاو حەشد و ریزكردنی دەیان وشە لە ماڵپەرەكاندا كە ئەسڵەن بۆ خۆدەربازكردنە لە دۆخی خەجاڵەتی و بێتوانایی ئەوان، هەركات لە بەغدا نەیانتوانی قسە بكەن و شكستیانخوارد، لە كوردستان سایت و تیڤیەكانمان لێ داگیردەكەن، ئەرێ سەیر نیە تا ئێستاپەرلەمانتارێكم نەدی لۆژیكیانەو بە زمانی توێژینەوەی زانستی شرۆڤەی ئەو فەوزاو دۆخەی عێراقبكات و روداوەكان وەك خۆی شی بكاتەوەو پێشبینی روداوی نوێش بكات،نەیانتوانیوە ببنە فاكتەرێك بۆ پیشاندانی  وێنەی تەواوەتی دۆخەكە، بۆ وێنە شیعە بۆ وادەكات، سەدر خەریكی چیە، مالیكی و عەلاوی بۆ كۆدەبنەوە، عەلاوی بۆ دێتە هەرێم، شەڕی دووز بۆ رویدا، یان فەزاحەتی پەرلەمانی عێراق كەی كۆتایی دێت، حكومەتی تەكنۆكرات چییە، موسڵ چی لێدێت، بۆ سوننە دەبێت یان بۆ توركیاو ئەمریكاو كەوتۆتە ناو دیزاینە تازەكەی ترامپ و هیلەری.
ئەمانە هەموو لەسەر یەك وشە رێك كەوتوون و دەیڵێنەوە چونكە دەزانن ووشەكە لە بنەرەتدا وشەیەكی سادەیە، ئەویش وشەی "كودەتایە" تێكراو پێكرا دەڵێن"هەستمان بە كودەتا كردووە، كودەتایەك بەرێوەیە، عێراق لەبەردەم كودەتادایە، پەرلەمان كودەتای تێداكرا، فێڵمان لێكرا"  بەبێ ئەوەی بزانن كودەتا چیەو چۆن دەكرێت و كێ دەیكات، پێش هەر شت كودەتا دەمێكە لە عێراق كراوە، ئەگەر كودەتای تازەش بكرێت، رێگە بە ئێوە نادەن ئاوا بە موچەی تەواوەتی و جلی ماركەو نیوكۆلێكشنەوە ئازادانە باسی بكەن؟
"كودەتا" بكرێت پێش هەركەس زمانی ئێوە دەبڕن تا ئەوەندە باسی كوردو نەوت و یاساكانی فیدراڵی و كەركوك و پێشمەرگە نەكەن، كودەتا بكرێت عامیری تا كەركوك و داود ئۆغلۆش تا باشوری سلێمانی و دوكان دێت وەك خۆی باسی لێوەكرد، ئەمە كەی كودەتایە خۆت باسی دەكەیت و رەسمی سێڵفی دەگرن لەگەڵ كودەتا چیانداو خواردنی سەفەریان لەگەڵ دەخۆن، ئەمە هەژاریەكی سامناكی سیاسەتی كوردیە لە بەغداد، بەدرێژایی 13 ساڵی رابردوو، ئەمە فەقری  ئەو هزرو رۆشنبیریە سیاسیەی فراكسیۆنە كوردیەكان و سەرۆكایەتیەكانمانە لە بەغداد، باشە كودەتا تان بینیوە ئەنجام نەدرابێتكەچی بوبێتە بنێشتەخۆشەی دەمی خەڵك، هەمیشە كودەتا كراوە هەموو شتێك كۆتایی هاتووەو ئینجا بۆتە بابەتی میدیایی، ئینجا كودەتا ئەگەر كراوە  بۆ بە دەنگی بەرز لە پەرلەمان بە براكانتان ناڵێن و بیكەنە هەڵای ئیعلامی بەو زمانە كوردیە شیرینەتان كە چوار وشە دەڵێن و سێ وشەی عەرەبی بەدەوییە، باشە كودەتا كراوە بۆچی هێشتا لەگەڵ كودەتا چیەكان كۆدەبنەوەو دەچنە ماڵیان و بەڵێنیان لێ وەردەگرن و موجامەلەیان دەكەن و باسی حكومەتی ئایندەشیان لەگەڵ دەكەن، بەعەكسەوە ئەمە نە كودەتایە نە شۆڕش، یەك شتە ئەویش ئەوەیە كورد ناتوانێت لە بەغداد پێشبینی روداو بكات و لۆبی دروست بكات بۆ سیاسەت و كاری سیاسی و حوكمرانی، ئەوەی لە بەغداد كاری سیاسی دەكات وەك پەرلەمانتار دیدگای خۆیەتی و بەس نەك كۆدەنگی كوردو"ئیجماعی كوردی" وەك باس دەكرێت، كورد بەم جۆرە گەمەیە لە بەغداد پێگەی خۆی بەرەو لاوازی زیاتر دەبات، كێشەی ئێمە لە بەغداد كێشەی گشت پەرلەمانتارانی كوردە بە بێ جیاوازی، كە گوتارێكی سیاسی نیە بیانجوڵێنێت بۆ مەبەستێكی دیاریكراو، نە مانگرتوەكانی دژی دەستەی سەرۆكایەتی خائین و تۆمەتبارن نە ئەوانی تر قارەمان و رزگاركەر، هەموو پێكەوە شكستخواردوو بوون لە ئاست گەیاندنی داخوازیە رەواكانی گەلی كورد بە شەقامی عێراقی، هەموو پێكەوە بەرپرسن لە شكستهێنان بە پرەنسیپە دەستوریەكان و مافەكانی كوردو جێبەجێنەبوونی یاساكان و كەمتەرخەم بوون لە ئاست ئەو متمانەیەی كە گەل پێی بەخشیبوون، تەنانەت كەمتەرخەم بوون لەبەرانبەر برینی قوت و موچەی فەرمانبەرانی هەرێم، ئیتر هیچ مەنتیقی تێدا نیە ئەوەندە ئەم شكستانە هەڵبواسن بە عەلاگەی كودەتاو شیعەو بەدرو سەدرو مەدر، كودەتاش ئەگەر روویدابێت، ئەوا دەمێكە كراوەو بڕاوەتەوە، ئەوكاتە كودەتا كرا كە مالیكی لابرا لە پۆستی سەرۆك وەزیران و پێگە و بنەماڵەكەی وەك خۆی مایەوەو نەتوانرا لێپێچینەوەی یاسایی لەگەڵ بكەن لەسەر گەندەڵیەكانی، كودەتا ئەوكاتەكرا كە بە ئاشكرا كوردیان خستە دەرەوەی بازنەی بەرژەوەندی نەوتی و بودجەونەوت و عەبادی حكومەتی بێ ئامادەبوونی ئێوە دروست كردو قبوڵتانكرد، كودەتا ئەوكاتەكرا نەیانهێشت تاریق هاشمی پێ بخاتەوە ناو عێراق، كودەتا ئەوكاتە كرا كە سەدرو عەبادی باسی حكومەتی تەكنۆكراتیان كردو ئێوەش بڕواتان كردو لە ژێرەوە خزمانی خۆتان هاندا سیڤیەكانیان بنێرن، كودەتا ئەوكاتە كرا سەدریەكان چوونە ناوچەی سەوزەوەو ئێوەش هیچتان نەوت، كودەتا ئەوكاتە كرا هادی عامری گەورەترین میلیشیای شیعەی دروستكرد تا دوزو كەركوك خۆی سەپاند،ئێوە كە نەتوانن بچوكترین هەنگاوی عەمەلی بهاون بە ئاراستەی جێبەجێكردنی یەك یاسای مەدەنی بۆ كورد، ئاخۆ دەتانەوێت چی بكەن،  ئەرێ بەس نییە رۆژی سەدجار وشەی كودەتا بە كۆرس دەڵێنەوە؟
دەركەوت هێشتا شیعە ئەو توانایەی هەیە بەشێك لە شەقامی كوردی و پەرلەمانتاران بەلایسێنتراڵ بوونی عێراقیدا رابكێشێت و گومان و رارایی دروست بكات لە ناو رای گشتی كوردستانداو هیچ نەبێت ئاسایشی كۆمەڵایەتی و حیزبی تێك بدات و خەڵكانێك متمانەیان نەمێنێت بە دروشمە سیاسیەكانی حیزبی كوردی، چونكە بڕی ئەو كێشانە كەم نین لە سێكتەری نەوت و مادە دەستوریەكانی كوردو بەغداد تا ئێستا ماونەتەوە، هۆكارەكەشی ئەم تایپە لە پەرلەمانتار لێی بەرپرسن و تائێستا بە هەڵپەسێراوی ماونەتەوە، ئیشكالی سیاسی گەورەش ئەوەیە ئێوە كوڕی ئەو مەیدانە نین و  هێشتا لەم گەمە سیاسیەش تێناگەن و چیتر باسی كودەتاش مەكەن تكایە، عێراق عێراقی عەبەرە بە دەرەجەی یەكەم و شیعەو سوننەش بە دەرەجەی دووەم بۆ كوردیش دەبێت ئێوە شیكاری بۆ بكەن من لە بەغدا نیم نایزانم، ئەوەش نازانم عامری كە گوللەی هاوێشت بۆ دڵی رۆڵەی كورد ئەم ماچانەی لە چی بوو بۆ دەمی بەرپرسی كورد.



26/04/2016



وتارەکانی تری نوسەر