سەرەتا دەبێ جارێكی تر پێداگری لەسەر ئەوە بكەم كە سەربەخۆیی و درووستكردنی دەوڵەتی كوردی یان كوردستان چ لە هەر بەشێكی كوردستاندا یان لە كوردستانی گەورەدا مافێكی رەوای خەڵكی كوردستانە. سەرەتای سەرهەڵدانی بزووتنەوی رزگاریخوازی گەلی كورد كە دەگەڕێتەوە بۆ دەیەی پێنجەمی سەدەی نۆزدەیەم، ئامانجی سەرەكی ئازادی و سەربەخۆیی بووە، با ئەوەش رانەگەیەندرابێت. ئەو كاتە بنەماڵەی بەدرخانیەكان كە بنەماڵەیەكی منەوەری كورد بوون، راپەڕینێكیان بەرپاكرد لە پێناوی داواكردنی بەشێك لە مافە رەواكانی كورددا لەو كاتەدا كە كورد چەوساوەی ژێر سایەی دەسەڵاتی عوسمانی و فارسی-قاجەری-بوو. لەو كاتەوە تاوەكو ئێستا بزوتنەوەی رزگاریخوازی نیشتیمانی كوردستان بەردەوامەو كورد خوێن و ژیانی خۆی لە پێناوی ئازادی و سەربەخۆیی و كەرامەتی مرۆیی خۆیدا دەبەخشێت. لەم مێژووە درێژەدا بزووتنەوەو راپەڕینەكانی كورد درووشمی سەربەخۆیی و درووستكردنی دەوڵەتیان هەبوو بێت یان نا خەباتی كورد لەو پێناوەدا بووە. مەبەستمان لەم پێشەكیە ئەوەیە بڵێین كورد سەربەخۆیی و درووستكردنی دەوڵەت بە ئامانجی سەرەكی خۆی و بە مافی رەوای خۆیی دەزانێت و لەم رووەوە هەموو جۆرە دژایەتیكردنێكی سەربەخۆیی و گاڵتەكردن بە درووستكردنی دەوڵەت كاری پێچەوانەی بنەما نەتەوەییەكانە. دەبێ ئەوەش بڵێین هەندێ‌ لەو دەربڕینانەی كە وەكو دژایەتی و رەتكردنەوەی ریفراندۆم و سەربەخۆیی كوردستان دەردەكەوێت لە لایەك كاردانەوەی خەڵكە بەرامبەر بە نەبوونی عەدالەتی كۆمەڵایەتی و بەشێكیشی دەرهاوێشتەی كەلتووری نەخۆشی حیزبایەتیە لە كوردستاندا واتە دەرهاوێشتەی ململانێی كەلتووری جەلالی و مەلایی كۆن و نیو جەلالیزم و پارتیە لە ئێستادا. كە ئەو كەلتوورە نەخۆشە هەر رابردووی كوردی وێران نەكردووە بە تەنیا، بەڵكو ئێستاشی كوشتووەو مەترسی ئەوەشی هەیە كە داهاتووشمان وێران بكات، ئەگەر جڵەوی كاروبارەكان بە عەقڵ رێكنەخرێن و لە دەستی عاقڵەكان و حەكیمەكاندا نەبن، ئەوا ئایندەشمان لەبەردەم مەترسیدا دەبێت.
من لە ئەنجامی خەریكبوونی متەوازیعانەی خۆم بە مێژووی بزاڤی كوردایەتی و عەقڵی سیاسی كوردی و پێكهاتەو سرووشتی ژیانی حیزبایەتی كوردی و گوتاری ناسیونالیزمی كوردیەوە رەنگە كەمێ لەوە تێبگەم كە گرفتی سەرەكی لە كوردستان چیەو پەی بەوەش ببەم نەتوانینی بڕیاردانی حیزبی كوردی لە كوردستاندا بە گشتی و لە باشوور بە تایبەتی بۆ سەربەخۆیی و درووستكردنی دەوڵەت پەیوەندی بە نەبوونی پرۆژەی سەربەخۆیی و دەوڵەتەوە هەیە. ئەوەش راستەوخۆ دەرهاوێشتەی لاوازی ناسیونالیزمی كوردیە. ئەگەر وانەبووایە هەڵبەت ئێمە پێشتر دەمانتوانی دەوڵ‌ت درووست بكەین. ئێستا لەم هەلومەرجەدا كە پەیوەندی بە قۆناغی دوای داعیش و ئەگەری سەرلەنوێ‌ داڕشتنەوەی نەخشەی جوگرافیای سیاسی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە هەیە، كورد بە جۆرێك باسی سەربەخۆیی و درووستكردنی دەوڵەتی كوردستان دەكات و بۆ ئەو مەبەستەش ماوەیەكە باسی راپرسی گشتی دەكرێـت و سەرئەنجامیش كاتی راپرسی دیاریكرا. ئەم هەنگاوانە لە رووی تیۆرییەوە گرنگن، بەڵام ئاشكرایە تەنیا تیۆریی بەس نیە، بەڵكو گرنگتر، ئەو پێداویستیانەیە كە دەبێ بە كردەوە لەسەر زەمینەی واقیعی كوردستان جێبەجێ بكرێن. من لێرەدا هەوڵدەدەم ئەو خاڵە گرنگانەی كە پێویستن پێش ریفراندۆم جێبەجێ بكرێن بۆ ئەوەی زیاترین ژمارەی بەڵی بۆ سەربەخۆیی بەدەست بهێنرێت ، لێرەدا كۆبكەمەوە:
یەكەم: لەسەر ئاستی ناوخۆی كوردستان دوو خاڵی گرنگ هەن كە بە بێ جێبەجێكردنیان ریفر اندۆم لە بری ئەوەی ببێتە هۆی یەكخستن و یەكبوونی نەتەوە، ئەگەری ئەوە هەیە لەوەی ئێستا زیاتر نەتەوە دابەش و پەرت بكات. هەموو دابەشبوون و پەرتبوونێكیش بە زەرەر دەشكێتەوە. خاڵی یەكەم رێكخستنەوەی ناو ماڵی سیاسی كوردە، ئەوەش تەنیا بە دەستبەرداربوونی پارتی دەبێت لە هەندێ‌ مەرج و بەند كە ئامانجی سەربەخۆیی زۆر لەو مەرج و بەندانە گەورەترن. بە واتا پێویستە پارتی دیموكراتی كوردستان بێ هیچ مەرج و بەندێك پەرلەمانی كوردستان كارا بكاتەوە بەو شێوەیەی كە لایەنكانی ترو بە تایبەتی بزووتنەوە گۆڕان دەیەوێت. ئەمەش مانای ئەوە نیە كە پارتی لە ترسا ئەوە دەكات بەڵكو مانای ئەوەیە ئامانجی سەربەخۆیی زۆر لەوە گەورەترە كە ببەسترێت بە هەندێ‌ كێشەی بچووكەوە وەكو كێشەی سەرۆكایەتی پەرلەمان. كاتێك من ئەم قسەیە دەكەم هەرچی متمانە بێت لە یەكەم پەرلەمانی كوردستانەوە بە پەرلەمان نەمبووەو نیمەو پەرلەمان بەو دامەزراوەیە دەزانم كە وەكو خەڵوەتگەی پیری وایە، حیزبەكان هەر چوار ساڵ جارێك هەندێ‌ لە كادیرەكانی خۆیانی دەنێرنە ناو بۆ ئەوەی بەشێكی مفت لە سامانی میللەتیان بەسەردا ببەخشنەوەو دەوڵەمەندیان بكەن و پاشانیش بە موچەی بەرز خانەنشینیان بكەن و لەكاریان بخەن و بیانكەنە بەرخۆر. بەڵام سەرباری ئەوەش پێویستە پارتی پەرلەمان زیندوو بكاتەوە بۆ ئەوەی بیانووی گۆڕان بۆ ئاساییكردنەوەی بارودۆخەكە ببڕێت. خۆیشی لە موزایەدەی یەكێتی نیشتیمانیش رزگار بكات. لەگەڵ ئەم خاڵەشدا وەزیرو بەرپرسە دەركراوەكانی گۆڕان بگێڕێتەوە بۆ سەرپۆستەكانیان. بەمەش هەم گۆران ناچار دەكات ئەو سەنگەری دژایەتیكردنەی ئێستای بەجێبهێڵێت، هەم بارودۆخەكەش هێمن دەبێتەوەو هەم یەكێتیش ناچاردەبێت دەستبەرداری موزایەدەو هەڵوێستی دوو فاقی ئێستای ببێت و بیرێك لە رێكخستن و بەڕێوەبردنی سلێمانی بكاتەوە كە ئێستا لە رووی ئیدارییەوە جەستەیەكی شەكەتی بێ سەرە.  ئەگەر واقیعیانە سەیر بكەین دەبێ دان بەو راستیەدا بنێین كە ئاسان نیە گۆڕانێك كە بە چەند ئەفسەرو پۆلیسێك و لە خاڵێكی پشكنین سەرۆك پەرلەمانەكەی رێگری لێبكرێت و بەرەو دێگەڵە پاشەو پاش بگێڕدرێتەوەو بای بای لە وەزیرەكانی بكرێت و ئێستاش بەو بارەوە بچێتە كۆبوونەوەی پارتی و بە جۆرێك كار بكات وەكو ئەوەی هیچ رووینەدابێت. ئەگەر پێداگری لەسەر ئەوە بكەین كە گۆڕان لە ئێستادا وەها رەفتار بكات كە هیچی بەرامبەر نەكراوە، پێموایە قسەیەكی ناواقیعی دەكەین، چونكە ئەوەی ئەو بزووتنەوەیە هیوای پێی هەیە دەنگی دەنگدەرانیەتی، باشە كاتێ ئەم هەموو شتەی بەرامبەر كرابێـت بێ گوێ پێدان بچێتـەوە بەردەمی پاتی ، چۆن وەڵامی دەنگدەرەكانی بداتەوە؟ كەواتە هەڵوێستە تووندەكانی گۆڕان و تەنانەت موزایەدەو یارییەكانی یەكێتیش لە ژێركاریگەری مەترسی دۆڕاندنی دەنگدەرەكانیاندایە. ئێستا ئاشكرایە پارتی بۆ ریفراندۆم پێویستی بە زیاترین دەنگ هەیە، گۆڕان و یەكێتیش بۆ ئەوەی دەنگەكانی هەڵبژارندی داهاتوویان لەدەست نەچێت وادەزانن نابێت لەبەردەمی پارتی و ئەو راپرسیەشدا ملكەچ بن كە لە رووی راستیەوە پارتی خاوەندارێتیەكەی گرتووەتە ئەستۆ. بۆیە دەشێ لە نێوان ئەم سێ لایەنەدا سازان، یان رێكەوتن و سەوداگەری بكرێت بە لۆجیكێك كە هەم گۆڕان ببێتە پاڵپشت و پشتگیریكەری ریفراندۆم، هەم پارێزگاریش لە جەماوەرو  دەنگدەرانی خۆی بكات، هەم گۆڕانیش رۆڵی ئەرێنی خۆی لە راپرسی گشتیدا ببینێت. بە بۆچوونی من ئەگەر پارتی مەبەستی بەهێزكردنی یەكێتی نەتەوەیی كوردو بەشداریكردنی زیاترین ژمارەی خەڵك بێت لە ریفراندۆمدا دەبێ بێ ترس بەم لۆجیكە ئیش بكات. هەروەها لە لاكەی تریشەوە پێویستە بزووتنەوەی گۆڕان دایەلۆگ و پێكەوەدانیشتن و گەڕان بە دوای چارەسەردا رەت نەكاتەوە، ئەویش لەبەر یەك هۆی سادە، كە ئەوەیە گریمان گۆڕان بەشداری راپرسی نەكات و دژی بوەستێت، بەڵام راپرسی سەرووی پەنجا بەدەست بهێنێت، ئەوا بێگومان ئەو بزووتنەوەیە لەبەرامبەر جەماوەرەكەیدا دووچاری ئیحراجیەكی خراپ دەبێت و ئەوەش كاریگەری نەرێنی لەسەر دەنگدەرەكانی دەبێت. بۆیە من پێموایە ئەگەر بڕوامان بە یەكێتی نەتەوەیی كورد هەبێت دەبێ بە دایەلۆك و لێكتێگەیشتن رێگای باشترین و بەهێزترین یەكێتی نەتەوەیی بۆ پرسە چارەنووسسازەكان دەستەبەر بكەین و بۆ ئەو مەبەستەش نابێت هیچ مەرجێكمان هەبێت.
دووەم هەنگاو كە پێویستە پێش ریفراندۆم و هەر لە ئێستدا واتە بێ دواكەوتن ئەنجام بدرێت، بریتیە لە چارەسەركردنی كێشەی بژێوی خەڵك، گۆڕانكاری لەپاشەكەوتی موچەدا بە شێوەیەك لە بەرژەوەندی زۆرینەی خەڵك یان ئەو موچەخۆرانەدا بێت كە لە رێگای ساڵانی خزمەتیانەوە موچەكانیان گەیشتبووە ئاستێك كە بتوانن پێی بژین. ئاشكرایە كە خواستە جەستەییەكان ( تێركردنی گەدەو زۆرێك لە پێداویستیە بنەڕەتیەكانی ژیانی رۆژانە دەكەونە پێش بیركردنەوە لە ئازادی و سەربەخۆی )، بۆیە دەبێ سەركردایەتی پارتی باش بیر لەو لۆجیكە بكاتەوە كە ئازادی و سەربەخۆیی بە گەدەی برسیەوە هیچ ئومێدێك بە جەماوەر نابەخشێت. بۆیە پێویستە سەرەتا پارتی دیموكراتی كوردستان هەوڵبدات جەماوەر لەم قەیرانە ترسناكەوە بگوازێتەوە بۆ قۆناغێكی باشتر بۆ ئەوەی پاڵنەری بەشداریكردنی راپرسی و دەنگدان بە بەڵی زیاتر بێت. من رۆژانە گوێم لەوە دەبێت كە دەگوترێت میللەتێك ئەنفال و كیمیایی باران كرابێت و زیندەبەچاڵ كرابێت و گوندو شاری وێرانكرابێت، دوو دڵ نابێت لە دەنگدان بەسەربەخۆیی، بەڵام ئەم قسەیە لەسەر بنەمای عاتیفە هەڵچنراوە. ئێمە سەردەمی بەعسمان لە بیرە. كە سەرباری وێرانكردنی كوردستان و سەرباری رەشەكوژی بەعس و سەرباری كێمیاباران و ئەنفال بەڵام رووبەرێكی فراوان تەنانەت لەوانەشی كە گوندو ناوچەكانیان وێران و خاپووركرابوون بووبوونە جاشێ رژێم. پرسی ریفراندۆم شتێك نیە یاری پێوە بكرێت، ئەگەر خوانەخواستە ئەو پرسە دەنگی پێویست بەدەست نەهێنێت ئەوا لەوەی ئێستا پەرتترو دابەشبووتر دەبین.
سێیەم: ئایا بەڕاستی كوردستان لەو قەیرانە خنكێنەرەی دارایدایە كە حكومەت نەتوانێت موچەی موچەخۆرانی وەكو پێویست بدات؟ ئایا نابێت حكومەت كاتێ دەیەوێت راپرسی بكات بۆ سەربەخۆیی خاوەنی پاشەكەوتێكی باش بێت؟ گریمان راپرسی سەركەوتنی بەدەستهێنا، بێگومان دەبێ كاتێكیش كە دوور نەبێت بۆ جیابوونەوەو سەربەخۆیی و راگەیاندنی دەوڵەتی كوردستان دیاری بكرێت. ئایا حكومەتی هەرێم و سەركردایەتی پارتی كە ئەو بڕیاربەستی راپرسی و هەموو شتێكی ترە لە كوردستاندا، ئەوەندەی پارەی پاشەكەوتكردووە ئەگەر ئەو دەولەَتەی بە هیواین درووستی بكەین كەوتە ژێر ئابڵوقەی ئابووری داگیركەرانی عێراقی و ئێرانی و توركیەوە (كە ئومێد دەكەین ئەوە روونەدات)، ئایا دەتوانێت بۆ ماوەیەكی باش بژێوی خەڵك دابین بكات؟
لەسەر ئاستی دەرەوەی كوردستان: ئایا سەركردایەتی پارتی هەوڵی جدی داوە تا حكومەتی بەغداو عەرەبی شیعەو سوونە تێبگەیەنێت و رازییان بكات كە كاتێ ئێمە راپرسی دەكەین و لە عێراق جیا دەبینەوە، دەمانەوێت نزیكترین دۆستی دەوڵەتی عێراقی بین و كێشەی ناوچە جێناكۆكەكانیش بە گفتوگۆو لێكتێگەیشتن و بە پێی ویستی خەڵكی ئەو ناوچانە یەكلا بكەینەوە.  ئایا سەركردایەتی پارتی هەوڵیداوە بە رێگای دیپلۆماسیانە ئێران توركیا تێبگەیەنێت لە هەموو بارێكدا ئەگەر دەوڵەتی كوردیمان درووستكرد، ئەوا باشترین دراوسێ دەبین بۆ ئەوان و بە پێی یاساو رێسا نێودەوڵەتیەكان مامەڵە دەكەین و هیچ گرفتێك بۆ ئەوان درووست ناكەین. ئایا هەوڵدراوە دەوڵەتانی بڕیار بەدەست و هەژمووندار بەسەر ناوچەكەدا تێبگەیەندرێن كە راپرسی و سەربەخۆیی و جیابوونەوەو درووستكردنی دەولەَتی كوردی دەبێتە فاكتەری سەقامگیری بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و زیان بە بەرژەوەندی ئەوانی تر ناگەیەنێت.
ئەگەر ریفراندۆم بە بێ ئەم ئامادە باشیانە بكرێت ئەوا ئەگەری ئەوەی هەیە لە لایەك یەكێتی كورد لەسەر ئاستی ناوخۆ لەوەی ئێستای خراپتر بكات و لەسەر ئاستی دەرەوەش بێ متمانەیی زیاتر بە كوردو ئایندەی كوردستان درووست بكات. بۆیە بە بڕوای من ئەگەر ئەم ئامادەبشیانە لە زووترین كاتدا نەكرێت، باشتروایە ریفراندۆم دوابخرێت بۆ كاتێكی تر، واتە بۆ دوای ئەنجامدانی ئەم زەمینە سازیانە، چونكە بە بێ ئامادەباشی تەواو كە ئەمانەی سەرەوە سەرەكیەكانیەتی، ئەگەر شكستی بەدەستهێنانی زۆرینە لەو راپرسیدا چاوەڕوانكراوە. دیارە هەر دەرئەنجامێكی شكستیش لە پرۆسێسێكی وەها گرنگدا زیانی گەورەی بۆ سەر ئایندەی كوردستان دەبێت و رەنگە ببێتە هۆی كوشتنی مێژووی هەندێ‌ شارو ناوچەی كوردستانیش بە تایبەتی شارێكی وەكو سلێمانی كە مێژووی پرشنگداری خەباتی نەتەوەیی و كەلتووری كوردە ئەگەر لە شوێنەكانی تری كوردستانیشەوە دەستیان پێنەكردبێت ئەوا ئاشكرایە لە سلێمانیەوە پرشنگ، یان جۆرێك لە ئیلهامیان وەرگرتووە. شكستی بەدەستهێنانی دەنگی زۆرینە بۆ سەربەخۆیی لە سلێمانیدا دەبێتە كوشتنی سەروەرییەكانی رابردووی ئەم شارە. ئەوەش دەكەوێـتە ئەستۆی پارتی و گۆڕان و یەكێتی.