بەنووسراوی ژمارە (٦٤٤٨)ی ڕۆژی (٦/٦/٢٠١٦)و بەمەبەستی گەشەپێدانی بواری گەشتیاریی و ئابووریی و لەسەر پێشنیاری ژووری بازرگانیی سلێمانی ، بەڕێز جەنابی پارێزگاری سلێمانی ، لەفرمانێکدا و بەئیمزای خۆی ؛ بڕیاریداوە بەڕێپێدان بە(تۆمارکردنی شووقەو خانوو ، بەناوی هاووڵاتیانی عێراقیی و هاووڵاتیانی بیانیی) ، بەشێوەی هاووڵاتیانی سلێمانی، بەکڕینی موڵک ؛ بەتۆمارکردنی تاپۆوە ، بەناوی خۆیان!.
خوێندنەوەی هەڵەو ئامانجی شاراوە ؛ لەدیاریکردنی سەرچاوەی قەیرانی ئابووریی و دیاریکردنی چارەسەری دەمامکدار ، لەلایەن ژووری بازرگانیی سلێمانیەوە بۆ قەیرانەکە ؛ بووەتە هۆی دەرکردنی بڕیارێکی بەپەلە لەڕووی ستراتیژییەوە ، لەلایەن بەرێز پارێزگاری سلێمانی .
(بەندە) لەنووسینی ئەم وتارەدا ، هیچ مەبەستێکم نییە لەسووکایەتیی پێکردن و دژایەتیی و شکاندنی ژووری بازرگانیی سلێمانی و جەنابی پارێزگار، کە لەو کاتەوەی بووە بەپارێزگار ؛ بووەتە خەمخۆری شارو بەتەنگ چارەسەرکردنی کێشەو قەیرانەکانی شارەوەیەو هیچ گوومانێکم نییە لەدڵسۆزیی ناوبراو ، چی پێکرابێت و لەتوانایدا بووبێت ، بۆ خزمەتی شار کردوویەتی و ئەیکات .
ئەتوانین بڵێین ؛ بێ شیکردنەوەو درێژەپێدان ؛ هەموو کەسێک ئەزانێت سەرچاوەی قەیرانی ئابووریی لەهەرێمی کوردستاندا ، ئەگەڕێتەوە بۆ دۆسیەی نەوت ، چ ئەو کاتەی کە بەهۆی فرۆشتنی نەوتەوە ، لەلایەن وەزارەتی سامانە سروشتییەکان ؛ حکومەتی عێراق بوودجەی هەرێمی کوردستانی بڕی ، چ ئەو کاتەی کە ئەو دۆسیەیە ، هەر لەسەرەتاوە بەناڕۆشنیی و ئاڵۆزیی دەستی پێکردوە ، لەگەڵ بوونی ئاماژە بۆ گەندەڵیی و بەهەدەردانی ڕێژەیەکی بەرچاوی داهاتی نەوت ، چ ئەو کاتەش کە نرخی نەوت لەبازارەکانی جیهاندا ؛ ڕووی لەدابەزین کرد ، ئەمانە هۆکاری سەرەکیی قەیرانی ئابووریین ، شانبەشانی هەندێ هۆکاری تری لاوەکیی .
لەدەرئەنجامی قەیرانی ئابووریی ؛ چەندین کێشەو گرفتی تری ئابووریی سەریهەڵداوەو تەشەنەیسەندوە ، هەر لەبەرزبوونەوەی بەهای دۆلار ، پێنەدان و دواکەوتن و کەمکردنەوەی مووچە بەناوی پاشەکەوتەوە ، بێکاریی ، سستیی بازار و ... هتد.
پێشنیارێکی دەمامکدار!
ژووری بازرگانیی سلێمانیی ، بۆ چارەسەری قەیرانی ئابووریی و بووژانەوەی کەرتی گەشتیاریی ، پێشنیارێک ئەخاتە بەردەمی جەنابی پارێزگار ، ئەویش بریتییە لەڕێپێدان بەهاووڵاتیانی بیانیی و عێراقیی ؛ تاکو بتوانن مووڵک بکڕن ، فەرمانگەی (تاپۆ)ش تۆماری بکات بەناویانەوە ، بەپاساوی چارەسەری قەیرانی گەشتیاریی و ئابووریی لەسلێمانییدا !
ئەگەر ژووری بازرگانیی سلێمانی ، مەبەستیانە بەهۆی دەرکردنی ئەم بڕیارەوە ؛ سەرمایەیەکی دەرەکیی بگوازنەوە بۆ ناو شاری سلێمانی ، بۆ بووژانەوەی کەرتی گەشتیاریی و ئابووریی ، من لێیان ئەپرسم ؛ ئایە گەشتیار بۆ کڕینی خانوو و شووقە ڕووئەکاتە شارێک ، یان وڵاتێک ؟ !
هەموو ئەزانین ؛ گەشتیار بۆ بەسەربردنی کاتێکی خۆش و بۆ سەردانی سەیرانگەو ناوچە گەشتیاریی و دڵڕفێن و ناوچە دێرینە مێژووییەکان ؛ ڕووئەکاتە هەر شارێک ، یان وڵاتێک ، نەک بۆ کڕینی مووڵک .
ئەم پێشنیارە لەبنەڕەتدا ؛ بۆ خزمەتی گەشتیار و بۆ بووژانەوەی کەرتی گەشتیاریی نییە ، بەڵکو ئەم پێشنیارە ئەبێتەهۆی بەرزکردنەوەی نرخی شووقەی کۆمپانیاکان و بەرزکردنەوەی نرخی زەویی و خانووبەرەو هێنانی پارەیەکی ڕەش ، لەدەرەوەی سلێمانی و هەرێمی کوردستانەوە ؛ بۆ دەربازکردنی و سپیکردنەوەی لەناو شاری سلێمانیدا !
ژووری بازرگانیی سلێمانی ، بۆ ڕەچاوکردن و هێنانەدی ئامانجە مەتریالییەکانی توێژێکی دیاریکراو، لەخاوەنی کۆمپانیاو سەرمایەدار ؛ ئەم پێشنیارەیان خستۆتە بەردەمی پارێزگار ، ئەگەر ژووری بازرگانیی سلێمانی ، بەتەنگ ڕەچاوکردنی بەرژەوەندیی گشتی هاووڵاتیان بوونایە ، ئەیانتوانی لای خۆیانەوە دەستپێشخەریی بکەن ؛ چەند هەنگاوێک بنێن بۆ هەرزانکردنی نرخ و گۆڕینی کوالێتی بەرهەم و شمەک و کاڵاکان و شووقەکان و ... هتد!
ئەگەر ژووری بازرگانیی سلێمانی ، بەپراکتیکیی مەبەستیان هێنانی سەرمایەی دەرەکییە بۆ ناو شاری سلێمانی ؛ ئەوان لەهەموو لایەک باشتر ئەزانن ، کە سەمایەگووزاریی دەرەکیی ڕێی لێنەگیراوە ، بۆ هاتن بۆ ناو شاری سلێمانی ، چونکە بەسیستەمی موساتەحە ، سەرمایەگووزاری دەرەکیی ئەتوانێت زەوی وەبەرهێنان لەدەستەی وەبەرهێنانی هەرێم وەربگرێت ، ڕوونە مەبەست لەو پێشنیارە ؛ دۆزینەوەی کڕیارو بەرزکردنەوەی نرخی شووقەو مووڵک و زەویی و خانووبەرەی کۆمپانیاو سەرمایەدارەکانە ، نەک بووژانەوەی کەرتی گەشتیاریی و ئابووریی !
بڕیارێکی بەپەلە !
جەنابی پارێزگار ، پاش سێ ڕۆژ لەگەیشتنی پێشنیارەکە ، بڕیار ئەدات بەفەرمانگە و لایەنە پەیوەندییدارەکان ، بەبێ گەڕانەوە بۆ وەرگرتنی ڕەزامەندیی پارێزگار ، ڕێ بەهاووڵاتیانی عێراقیی و بیانیی بدرێت ، کە شووقەو خانووبەرە بکڕن ؛ وەکو هەر هاووڵاتییەکی سلێمانی ؛ بەناویانەوە تۆمار بکرێت ، واتە تاپۆ بکرێت .
لەسەر ئەو پێشنیارەی ژووری بازرگانیی و ئەو بڕیارەی جەنابی پارێزگار؛ بەپێویستیی ئەزانم چەند تێبینیی و ڕەخنەیەک ، بەمەبەستی پیاچوونەوە بەو بڕیارە بخەمەڕوو:
١- ئەم پێشنیارەی ژووری بازرگانیی سلێمانی ، کە بووە بەبڕیار ، ئەگەر جێبەجێبکرێ ؛ لەڕووی ئابوورییەوە ، تەنها لەبەرژەوەندیی توێژێکی دیاریکراودایە ، هەروەها لەڕووی سیاسیی و دیمۆگرافیی و نەتەوەییەوە ؛ لەخزمەتی نەتەوەی عەرەبی عێراقدایە ، بەهیچ شێوەیەک ئەم بڕیارە لەبەرژەوەندیی گشتیی و بەرژەوەندیی نەتەوەیی کورددا نییە .
٢- ئەم پێشنیارە هەرگیز نابێتە هۆی بووژانەوەی کەرتی گەشتیاریی و کەرتی ئابووریی ، بەڵکو تەنها ئەبێتەهۆی بووژانەوە ؛ لەبواری کڕین و فرۆشتنی شووقەو خانووبەرەو بەرزبوونەوەی نرخەکانیان ، بەبەرژەوەندیی خاوەن کۆمپانیاکان و پرۆژەکانی نیشتەجێبوون .
٣- جەنابی پارێزگار ، لەدەرکردنی بڕیارەکەدا ؛ باسی پابەندبوون بەیاساو دەستووری عێراق ئەکا ، وەکو پاڵپشتییەکی دەستووریی و یاسایی بۆ دەرکردنی بڕیارەکە ، ئەمە لەکاتێکدا لەعێراقدا ، بێجگە لەکورد ، هیچ پێکهاتەیەکی تر ، ئامادە نییە کار بەدەستووری عێراق بکاو خۆی بەخاوەنی دەستوور بزانێ ، ئەمە بەدەر لەوەی کە کورد ، کەمترین مافی دەستووریی ؛ بەپراکتیکیی لەلایەن حکومەتی عێراقەوە بۆ سەلمێندراوە ، ئەمە لەکاتێکدا کە زۆرتین ئەو مادە دەستووریانە ؛ پێشێل و پشتگوێ و دژایەتیی کراوە ، کەپەیوەندیی بەمافەکانی کوردەوە هەیە .
٤- ئەم بڕیارە ، تاکلایەنە لەلایەن جەنابی پارێزگارەوە دەرکراوە ، بەبێ پرس و ڕاوێژ و لێکۆڵینەوە ، تەنانەت بەبێ وەرگرتنی ڕەزامەندیی ئەنجوومەنی پارێزگای سلێمانی ، لەهەمانکاتدا پەلەپەلی پێوە دیارە ؛ چونکە لەدوای سێ ڕۆژ ، لەگەڵاڵەکردنی پێشنیارەکە ؛ خێرا کراوەتە بڕیار ، هەروەها کاتی جێبەجێکردنی بڕیارەکەش ، خراوەتە هەمان ڕۆژی دەرچوونی بڕیارەکە ،هەروەها ئەو کۆنووسەی کە جەنابی پارێزگار ئاماژەی پێکردووەو پشتی پێبەستووە بۆ دەرکردنی ئەو بڕیارە ، لەکۆبوونەوەیەکدا گەڵاڵەکراوە ، کە لەڕۆژی (٣/٦/٢٠١٦)دا ، واتە لەڕۆژی هەینیی دا ئەنجامدراوە ، لەکاتێکدا هەینیی ڕۆژێکی پشووە ، ئەبێ هۆکارەکەی چی بێ لەو ڕۆژەدا ، ئەو کۆبوونەوەیە سازدراوەو دوا نەخراوە بۆ دوو ڕۆژی تر ، واتە بۆ ڕۆژی یەک شەممە ، جەنابی پارێزگاریش ؛ ڕۆژی دووشەممە (٦/٦/٢٠١٦) ، ئەو بڕیارە ستراتیژییەی پێ دەرکردووە .
بڕیاری ستراتیژیی
لەزانستی بەرێوەبردندا ؛ ئەم جۆرە بڕیارە ، بەبڕیاری گرنگ و گەورەو کاریگەر ئەژمار ئەکرێت ، چونکە ئەبێتەهۆی دروستکردنی گۆڕانکاریی و دیاردەو ڕووداو و وەرچەرخان ، لەسەر چارەنووسی گشتیی و بەرژەوەندییە باڵاکان ؛ هەربۆیە بەبڕیاری ستراتیژیی لەقەڵەم ئەدرێت ، بڕیاری ستراتیژییش ؛ پێویستە پێشوەخت بەوردیی و قووڵیی و هەمەلایەنە ، لەلایەن دەزگاو سەنتەرەکانی توێژینەوەی ستراتیژیی و کەسانی پسپۆڕەوە ؛ لەهەموو ڕەهەند و لەهەموو کایە سیاسیی و نەتەوەیی و دیمۆگرافیی و کەلتووریی و ئاسایشی کۆمەڵایەتیی و مێژوویی و سایکۆلۆژییەوە تاوتوێ بکرێ و توێژینەوەی بابەتیی و زانستیی و ستراتیژیی لەسەر ئەنجامبدرێ ، پاشان ئەنجام و گەڵاڵەنامەکانی بەهەند وەربگیرێ و کاری پێبکرێت ، نەک تەنها لەیەک ڕەهەندەوەو تەنها بۆ یەک ئامانجی دیاریکراو ؛ بڕیارێکی ستراتیژیی بدرێت، کە ئەنجامەکەی بەخزمەتی بەرژەوەندییە مەتریالییەکانی کەمایەتییەکی بچووکی ناو کۆمەڵگە بشکێتەوە !
بڕیاری ستراتیژیی ؛ ئەبێ بەچەند کەناڵ و فلتەرێکدا تێپەڕێت ، ئەبێ بڕیارێکی دارێژراویی دامودەزگایی بێت ، واتە دامودەزگایەک بەپلان و توێژینەوە ؛ بڕیارەکەی دەرکردبێت ، یان ڕۆڵی کاریگەریی هەبووبێت لەدروستکردنی بڕیارەکەدا ، نەک تەنها یەک کەسی دەسەڵاتدار بەتەنها بڕیارەکە دەربکات ، هەروەها ئەبێ کۆدەنگییەک هەبێ بۆ پشتیوانیی لەدەرکردن و جێبەجێکردنی ئەو بڕیارە ، جاری وا هەیە بڕیاری ستراتیژیی ؛ پێویستی بەئەنجامدانی پرۆسەی ڕاپرسیی گشتیی (ڕیفراندۆم) هەیە ، لەهەمانکاتدا ئەبێ دڵنییاییەک دروست ببێت ، کە ئەم بڕیارە بۆ بەرژەوەندیی گشتییەو کاریگەریی و دەرهاویشتەی خراپ ؛ لەسەر کۆمەڵگە دروست ناکات .
زەمینەو کاتی گونجاو بۆ ئەو بڕیارە
نەتەوەی کورد بەگشتیی و کوردانی شاری سلێمانی بەتایبەتیی ؛ هەستی دەمارگیریی نەتەوەیی تیایدا لاوازە ، نەتەوەی کورد یەکێکە لەو نەتەوانەی کە هەمیشە باوەڕی بەپێکەوەژیان و فرەیی و لێکبووردن و تێکەڵاویی هەبووەو هەیە ، لەگەڵ نەتەوەو ئایین و ئایینزای تردا.
نەتەوەی کورد ؛ خاوەنی کێشەیەکی ڕەوای مێژووییە ، لەپێناوی چارەسەری ئەو کێشەیەدا ، قووربانییەکی زۆری بێ وێنەی داوە ، لەگەڵ ئەوەشدا هێشتا کێشەکەی چارەسەر نەکراوە !
کوردستای عێراق وەکو یەکێک لەبەشەکانی کوردستان ؛ بەهەڵەو بەپیلان و بەزۆرداریی ؛ لکێندراوە بەدەوڵەتی عێراقەوە ، لەدامەزراندنی ئەو دەوڵەتەوە ؛ مافە نەتەوەییەکانی کورد پێشیل ئەکرێت و ئەچەوسێندرێتەوەو جینۆساید ئەکرێ ، لایەنی پێشێلکەرو دەستدرێژکەر ؛ لەناو نەتەوەی عەرەبدایە ، ناتوانین بڵێین هەر بەتەنها سیستەمی فەرمانڕەواو دەسەڵاتداران بەرپرسیارو تاوانبارن ، بەڵکو بەشێکی زۆری کۆمەڵگەی عەرەبیی عێراق ؛ بەتایبەتیی پێکهاتە ئایینزا سووننییەکەی ؛ پشتیوانیکەرو هاوکارو بەشدارو میکانیزمەو تەواوکەری سیاسەت و ڕەفتارو پیلانەکان و دوژمنایەتییەکانی فەرمانڕەوایانی عێراق بوون ، بۆ جینۆسایدو تەعریب و ڕاگواستنی زۆرەملێ و ئەنفال و کیمیاباران و هەموو جۆرە سەرکووتکردنەکانی ڕژێمە یەک لەدوای یەکەکانی عێراق لەدژی کورد .
پێکهاتەی عەرەبی سووننە لەعێراق ؛ بەدرێژایی مێژووی ئیسلام و لەدامەزراندنی دەوڵەتی عێراقەوە ، خۆی بەسەردارو سەروەرو خاوەنی دەسەڵاتی تاکڕەوی ڕەهای نەتەوەیی و نیشتمانیی و ڕەوای ئایینیی و ئایینزایی پیرۆز ئەزانێت ، بەسەر نەتەوەی کوردو ئایینزای شیعەو ئایینەکانی تر لەعێراقدا ؛ بەپاساوی ئەوەی کەئەوان خۆیان بەدرێژکراوەی دەسەڵاتی ئەهلی سوونەو جەماعەی ئایینی ئیسلام ئەزانن لەعێراقدا !
دوای پرۆسەی ڕزگاریی عێراق لەساڵی (٢٠٠٣)دا ، عەرەبی سووننە ؛ جڵەوی فەرمانڕەوایی لەعێراقدا لەدەستدا ، بەڵام ئەو کەلتووری خۆبەپیرۆززان و خۆبەڕەهازان و ئەو عەقڵییەتە تاکڕەوییە ، زیاتر تەشەنەیسەندو بووە یەکێک لەهۆکارە سەرەکییەکانی بەرهەمهێنانی تیرۆری بەرفراوان و ڕەشەکووژیی لەعێراقدا ، ئایینزای شیعەش کە پرۆسەی ڕزگاریی عێراق ؛ گواستییەوە بۆ قۆناغێکی زێڕین ؛ ئەوانیش ئێستا لەسەر بنەمای پیرۆزیی ئایینزایی ؛ کار بۆ خۆسەپاندن ئەکەن ، لەڕووی عەقڵییەتەوە ، هیچ پەندو وانەیەکیان لەعەرەبی سووننەی هاوزمانی خۆیان وەرنەگرتووە لەعێراقدا ، بەڕادەیەک ، ڕۆژلەدوای ڕۆژ جیاوازییەکانیان لەجیهانبینیی و دیدو تێڕوانین بۆ چەمکی دەسەڵات و فەرمانڕەوایی و هەڵوێست لەبەرامبەر بەنەتەوەی کورد ، کەمئەبیتەوە .
بەگشتیی ئەتوانین بڵێین ؛ عەرەبی عێراق بەهۆی ناکۆکیی و ململانێی ئایینزایی مێژووییەوە ، نەیتوانیوە کەلتووری دیموکراسیی و فرەیی و لێکبووردن و پێکەوەژیانی ئاشتیی و ئاڵوگۆڕی ئاشتییانەی دەسەڵات و ئازادییەکان و مافی مرۆڤ و نوێبوونەوەو دیالۆگ ؛ بکاتە ئەلتەرناتیڤی کەلتوورو مەعریفەی توندڕەویی و تاکڕەویی و خۆبەپیرۆزو ڕەهازان و خۆبەئەلتەرناتیڤزان بەسەر ئەوانی ترەوە ، هیچ پێشبینیی و گەشبینییەکیش لەئارادا نییە ، بۆ گۆڕینی ئەو کەلتوورو مەعریفەی کە نەک هەر تەنها ئامادەیی تیایە بۆ سڕینەوەو ڕەتکردنەوەی یەکتر ؛ بەڵکو ئامادەیی تیایە بۆ سرینەوەو ڕەتکردنەوەی یەکجارەکیی ئێمەی کوردیش !
عەرەبی عێراق ئەستەمە بتوانێت ، سیستەمی بیرکردنەوەو تێگەیشتنی خۆی بۆ لانی کەم (٥٠) ساڵی تر بگۆریت ، لێرەوە گەرەنتیی چییە ؛ ئێمەی کورد ڕێیان پێبدەین ، بەو کەلتوورو عەقڵییەت و ڕەفتارو مێژووە شەڕانگێزییەوە ، بێن و ببنە هاوبەش و خاوەن و هاوشاریی لەگەڵمان !
ئەگەر دەوڵەتی عێراق ؛ پابەندبوو بەجێبەجێکردنی سەرجەم مادەو خاڵەکانی دەستوور ، ئەگەر توانی هەموو کێشەو ناکۆکیی و ململانێ نەتەوەیی و ئایینیی و ئایینزاییەکان چارەسەر بکات ، ئەگەر توانی مۆدێلێکی مۆدێرنی فەرمانڕەوایی ؛ لەسەر بنەمای هاووڵاتیبوونی ڕاستەقینەو بەبێ جیاوازیی نەتەوەیی و ئایینیی و ئایینزایی سەقامگیربکات ، ئەگەر توانی کەلتووری دیموکراسیی و ئازادیی و فرەیی و دیالۆگ و لێکبووردن و پێکەوەژیانی ئاشتیی لەعێراقدا بچەسپێنێت ، ئەگەر توانی پرانسیپەکانی مافی مرۆڤ بپارێزێت ، ئەگەر توانی کەلتووری ڕقلێبوونەوەو توندڕەویی و خۆبەپیرۆززان و سڕینەوەو ڕەتکردنەوەی یەکتر لەعێراقدا پاشەکشە پێ بکات ، ئەگەر توانی دڵنیایی و ئارامیی و ئاشتیی و ئاساییش ؛ بۆ سەرجەم پێکهاتەکانی عێراق دابین بکات ؛ ئەتوانین بڵێین زەمینەی هەرێمی کوردستان بەگشتیی و شاری سلێمانی بەتایبەتیی ، لەبارو گوونجاوە بۆ دەرکردنی بڕیاری لەو جۆرەو جێبەجیکردنی !
دەرئەنجام و دەرهاویشتەکانی ئەم بڕیارە
١- ئەم بڕیارە بەبێ ڕەچاوکردنی ڕەهەندی ستراتیژیی و سیاسیی و کەلتووریی و کۆمەڵایەتیی و نەتەوەیی و سایکۆلۆژیی و مێژوویی و دیمۆگرافیی نەتەوەی کورد بەگشتیی و شاری سلێمانی بەتایبەتیی دەرکراوە ، بۆ نموونە ئەم بڕیارە ؛ کاریگەریی خراپ دروست ئەکا ، لەسەر گۆڕینی دیمۆگرافیاو ناسنامەو خەسڵەتەکانی شاری سلێمانی ، چونکە ئەبێ ئەوەمان لەبەرچاو بێت کەشاری سلێمانی ، یەکەمین شاری گەورەی کوردییە ، لەناو هەموو شارە گەورەکانی تری هەموو پارچەکانی تری کوردستاندا ، کە زۆرینەی ڕەهای دانیشتووانەکەی بەنەتەوە کوردەو دەوڵەتی داگیرکەری عێراق نەیتوانییوە دیمۆگرافیاکەی بگۆرێت ، بەم بڕیارەی پارێزگار ؛ دیموگرافیای شار تێکئەچێ و نەتەوەیەکی تر ئەبێتە هاوبەش لەگەڵیدا ، ئەویش عەرەبە ، لەکاتێکدا کە کورد کێشەی سیاسیی و کێشەی زەوی و خاکی دابڕاوو داگیرکراوی هەیە ، لەگەڵ نەتەوەی عەرەب لەعێراقدا ، ئەمە سەرەڕای بەردەوامیی پەلهاویشتن و چاولەسەریی و تەماعی بەردەوام و مێژوویی عەرەب بۆ خاکی کوردستان !
٢- بەهۆی ئەم بڕیارەوە نرخی شووقەو زەویی و مووڵک گران ئەبێ ، لەهەمانکاتدا پارەیەکی ڕەشی دزراوی ناڕۆشن ؛ بەناوی سەرمایەگووزاریی دەرەکییەوە دێتە ناو سلێمانی بۆ سپیکردنەوەو بەخراپیی کاریگەریی لەسەر ناووبانگی ئەم شارە دروست ئەکا!.
٣- بەجێبەجێکردنی ئەم بڕیارە ؛ هاووڵاتیی وڵاتانی ئەوروپای ڕۆژئاوو ئەمەریکاو کەنەداو ژاپۆن و وڵاتانی تری پێشکەوتوو ، نایەن بەسوودوەرگرتن لەو بڕیارە ؛ مووڵک و شووقەو خانووبەرە لەسلێمانی بکڕن ، ئەوەی کە دێت بۆ کڕین ، زۆرینەی ڕەهای بریتییە لەعەرەبی عێراقیی ، ئەوانیش ڕێژەیەکی دەگمەنیان نەبێ ؛ کەسیان باوەڕی بەمافی نەتەوەیی کورد نییە ، زۆر ئەستەمە بشتوانن کەلتووری دیموکراسیی و فرەیی و لێکبووردن و سیکۆلاریزم و لیبرالیزم و پێکەوە ژیانی ئاشتیی پەسەندو پەیڕەو بکەن ، لەهەمانکاتدا ناتوانن واز لەتایەفەگەریی و دەمارگیریی ئایینزایی بهێنن ، ئەوان زیاتر باوەڕیان بەململانێی ئایینزایی و سەلەفیزم و زەبروزەنگ و کووشتن و تیرۆر هەیە ؛ لەپێناوی ئامانجە تایەفیی و ئایینزاییەکان ، لەهەمووی ترسناکتر وێناکردنی کورد وەکو دوژمنی عەرەب ؛ ئەم وێناکردنەی کورد وەکو دوژمنی عەرەب ، نەک لەبیرو هۆشیاندا نەسڕاوەتەوە ، بەڵکو هەمیشە لەبیرو هۆشیاندا ئامادەیەو تەشەنەی پێئەدەن ، بەچەشنێک بووەتە بەشێک لەکەلتووری پەروەردەو هوشیاریی و بیروباوەڕیی سیاسیی و ئایینیی زۆرینەی ڕەهایان ، نەوە لەدوای نەوە ! .
٤- دەرکردنی ئەم بڕیارە ، هاوکاتە لەگەڵ تەشەنەسەندنی ناکۆکییە ئایینزاییەکان لەعێراق ؛ بەهۆی ململانێ ئایینزاییەکانی نێوان شیعەو سوونەی عەرەب لەعێراق ، بەتایبەتیی لەدوای شەڕی (فەلووجە)و ترس و سڵکردنەوەی عەرەبی ئایینزای سووننە ، لەپەلهاویشتن و ئەجێنداکانی (حەشدی نیشتمانیی) کە جڵەوەکەی بەدەستی سەرکردەکانی شیعەوەیە.
ترس لەهەڵمەتی پاکتاویی ئایینزایی لەدژی عەرەبی سووننە ، لەلایەن ئەو هێزەوە ؛ پاڵ بەعەرەبی سووننەوە ئەنێت کەبەپیر ئەم بڕیارەوە بێن ، چونکە ئەم بڕیارە لەم دۆخە سیاسیی و ململانێ ئایینزاییەدا کەتیایدا عەرەبی سوونە هاوسەنگیی لەدەستداوە ؛ ئەبێتە هاندەرو هۆکاری ڕاکێشانی ژمارەیەکی بێشووماری عەرەبی سووننە ، بۆ ڕووکردنە سلێمانی ، بەڵام ئەمجارەیان نەک تەنها وەکو ئاوارە ؛ بەڵکو بەشێکیان وەکو کڕیاری شووقەو خانوو! .
شایەنی باسە لەدوای ساڵی (٢٠٠٣)و بەهۆی دیاردەی تیرۆر و شەڕو ململانێی ئایینزایی ، سەدان هەزار هاووڵاتیی عەرەب ، کە زۆرینەیان سەر بەئایینزای سووننەن ؛ ڕوویانکردۆتە هەرێمی کوردستان و بەشێکیان توانیوویانە ڕەگ دابکووتن ، ئەگەر ئەم بڕیارەش جێبەجێ بکرێ ؛ ئەوا ژمارەیەکی زۆر لەم ئاوارانە سوودمەند ئەبن لەم بڕیارەو ئەبنە هاوشاریی !
٥- بەکڕینی شووقەو خانوو ، پاش تاپۆکردن ؛ عەرەبی عێراق کەئێستا زیاتر لەچارەکێکی پێکهاتەی پارێزگای سلێمانی پێکئەهێنن ، پاش ئەوەی کە بەدەستوور خۆیان بەهاووڵاتیی عێراقیی ئەزانن ، پاش ئەوەی کە بەپشتبەستن بەیاساو دەستووری عێراق ، ئەو بڕیارە دەرکراوە ، پاش ئەوەی کەڕێژەیەکی بەرچاویان ڕەگیان داکووتییوە ، پاش ئەوەی کە مووچەو سەرچاوەی بژێوییان بۆ دابینکراوەو بەرەبەرە دەستکراوە بەگواستنەوەی فۆرمی خۆراکیان ؛ دەرەنجام عەرەب ئەبێتە پێکهاتەی دووەمی ئەم شارەو لەخەسڵەتی ئاوارەییەوە ؛ ئەگۆرێت بۆ هاوشاریی ، ئەو کاتە ئەبنە خاوەنی لۆبیی و هەژموون و پێگەو یەکسان لەگەڵ دانیشتووانی شاردا لەڕووی ماف و یاساوە ، هەروەها ئەبنە بەشدار لەهەموو کایەو جوومگەکانی سیستەمی کارگێڕیی و سیاسیی و ئابووریی و کەلتووریی و ئایینیی و کۆمەڵایەتیی و ... هتد .
ئەم گۆڕانی دیمۆگرافییە لەناو هەناوی شارێکدا ڕووئەدا ، لەڕووی نەتەوەییەوە ؛ بووەتە سیمبوولی کوردایەتیی و شۆڕش و هەڵگری ناسنامەی شاری هەڵمەت و قوربانیی و پایتەختی ڕووناکبییریی و شاری شاناز بۆ هەموو کوردێک ؛ لەهەر شارو بەشێکی تری کوردستانەوە ، بەخواستی خۆی ، یان بەناچاریی سلێمانی کردبێتە مەنزلگەی خۆی ، سلێمانی بووەتە ئامێزو شاری ئەوانیش .
لەکۆتاییدا داواکارم لەبەڕێز پارێزگاری سلێمانی ؛ ئەو بڕیارە هەڵبوەشێنێتەوە ، بۆ ئەوەی لەداهاتووداو بەهۆی دەرئەنجام و دەرهاویشتە خراپەکانی ئەم بڕیارەوە ، هیچ کەسێک نەتوانێت جەنابی تاوانبار بکات و بیقۆزێتەوە بۆ لەکەدارکردنی ناوو ناووبانگیی و سڕینەوەی ئەو دەسکەوت و بەخششانەی کە بەهۆی پۆستی پارێزگارییەوە هەیبووەو ئەیبێت بۆ شاری سلێمانی ؛ کە ئەبێتە شانازیی و سەروەریی مێژوویی بۆی .