بە درێژایی مێژوو مرۆڤ لە ململانێدا بووە لەگەڵ سروشت، هەمیشە هەوڵی داوە بەسەر سروشتدا زاڵبێت، هیچ شارستانییەتێكیش بێ زاڵ بوون، بەسەر ئاستەنگەكانی سروشت دروست نەبووە، هەروەها ئازادیش بەرهەمی زاڵ بوونی مرۆڤە بەسەر سروشتدا، فەیلەسوفی ناسراوی ئەڵمانی هیگل دەڵێت:"مێژوو لەو كاتەوە دەست پێدەكات، كە مرۆڤ لە سروشت جیابووەو عەقڵی خۆی بەكارهێناوە، بەرلەو قۆناغە بە مێژوو دانانرێت".
ئەو شەپۆڵە ناڕەزاییەی ناو میدیا و كۆمەڵێك لە دەستەبژێری ئەو شارە، لە بارەی هەوڵدان بۆ بنیاتنانی هەندێك ئاوەدانی لە گردی گۆیژە، دۆخێكی زۆر ئومێد بڕی لە زەهنییەتی مرۆڤدا وێناكرد، چۆن دەكرێت ڕێ لە هەنگاوێكی وا بگیرێت، كە گردێك یان چیایەك یا دەشتێك كە چۆڵەوانییە، بكرێتە ناوچەیەكی ئاوەدانی، بە بیانووی كۆمەڵێك یادگاری و وێنەی خەیاڵی ڕۆمانسی كە لە بەهاراندا چەند گەنجێك یا چەند خێزانێك، كیلۆ گۆشتێك و مەقەڵێكی ئاگر لە ڕۆخی جادەكەی دادەنێن، وێڕای ئەوەی چەندین شوێنی ترت هەبێت بۆ گەشت و سەیران.
دەكرێڕەخنەت هەبێت، لە جۆری پڕۆژەو گرێبەست و كوالێتی و گەندەڵیی، یان ئەگەر شوێنەكە ناوچەیەكی كشتووكاڵی بێت، ئەمە زۆر ڕەوایە و نیشانەی بەرزی ئاستی وشیارییە، بەڵام ئەوەی هەیە ئەمە نییە، بەڵكو ڕێگرتنە لە زاڵ بوون بەسەر سروشتدا لە پێناوی ئاوەدانی، وەك كۆمەڵە دەستەواژەیەكی وەك ( چیایەكەمان خراپ دەكرێت یان ئیدی گۆیژە نەما).
خەڵكی چیا لە ڕابردوودا، بۆیە نەبۆتە خاوەن شارستانی چونكە نەیتوانیوە بە سەر سروشتدا زاڵ بێت، بەحوكمی سەختی سروشت لە ناوچە شاخاوییەكان، بە پێچەوانەی ناوچە كەناراوییەكان كە مرۆڤ توانیویەتی بە ئاسانی بەسەر سروشتدا زاڵ بێت، بۆیە ئەوان توانیویانە شارستانییەت دروست بكەن و ئێمە نەمانتوانیووە، جگەلە هاوبەشیكردنی بنیاتنانی شارستنییەتی گەلانی تر.
خەڵكی هەموو ناوچەو شارێك، هۆگری یان وابەستییەیان بۆ چەند شوێنێك، جا گردە یان چیایە یا دەشتە پەیدا دەبێت، بەڵام ئەمە بكەنە ناسنامەیەكی پیرۆز بۆ شار و قابیلی دەستكاری كردن نەبێت هەڵەیە، چونكە دەبێتە ڕێگرتن لە پێشكەوتن و ئاوەدانی و شارستانی، لەسەردەمی ئەمڕۆدا ناسنامەكان گۆڕانیان بەسەردا هاتووە، بۆیە دەكرێت ئاژەڵێك یان پەیكەرێك یا هەر ڕەمزێكی تر كە ئیجماعی خەڵكی لەسەر بێت، ببێتە ناسنامەی شار، بەڵام تۆ بێی گردێكی بێ ئاو و ئاوەدانی بكەیتە ناسنامەو ڕەمزی شارەكە و نابێت دەستكاریشی بكرێت دروست نییه.
ئێمە كاتێ لە چیاییەكان، ئەشكەوتێك دەبینین دڵمانخۆش دەبێت، چونكە هێمایەكە بۆ لە خۆگرتنی مرۆڤ لەكاتی تەنگانەدا، یان لەبەرئەوەی پێمانوایە ڕۆژێك لە ڕۆژان مرۆڤ تیایدا ژیاوە، نەك لەبەر ئەوەی قوڵایەكە لە ناوە چیادا ، ئەشكەوتی شانەده‌ر گرنگییەكەی چەند زیاترە لە هەموو ئەشكەوتێكی تر، خۆ ئەگەر بەراوردی بكەی بە ئەشكەوتەكانی تری كوردستان، لە ڕووی شێوەو جوانیدا هیچ نییە، بەڵام بەهۆی ئەوەی شوێنی ژیانی مرۆڤبووە بەر لە هەزاران ساڵبۆیە گرنگە، ئیدی بۆتە شوێنەوارو ئەشكەوتێكی جیهانی زۆر گرنگ. پێموایە كاتی ئەوە هاتووە ئێمەش گۆڕانكاری و پێداچوونەوە بە هەندێك لە چەمك وتێڕوانینەكانمان بكەینەوە، بەبێ دەستكاری تووندی سروشت مرۆڤ هیچ كاتێك نەدەگەیشتە ئەم ئاستە لە پێشكەوتن، بەڵێ بۆ بە چیاكردنی ئاوەدانی، بەڵی بۆ نەهێشتنی گردە بێ ئاوەكان، بۆ دروستكردنی شاری هاوچەرخ، بردنی جادە و بان بۆ سەر لوتكەی هەموو چیاكان.