ئەم دوو نوسراوەی لە وێنەكاندا هاتوون، یەكەمیان داخوازییەكانی شێخ مەحمودی حەفیدە بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی كوردستانی سەربەخۆ لەسالی 1931 و دووەمیشیان یاداشتی كۆمەڵێك خەڵكە كە لە رۆژنامەی (ژیانەوە) كە لە شاری سلێمانی دەردەچوو بڵاوكراوەتەوە، لە دژی سەربەخۆیی كوردستان دەیانەوێ لەگەڵ عیراق بژین.
سەرەتا لە بەڵگەنامەیەكدا هاتووە لەگەل دروستبوونی دەوڵەتی عیراقدا كە هێشتا باشوری كوردستانی پێوە نەلكێنرابوو، شێخ مەحمود و بزوتنەوەكەی داوای سەربەخۆیی كوردستانیان دەكرد، و لە یاداشتێكدا داواكارییەكان خراونەتە روو كە بریتین لە:
1-بەڕەسمی ناساندنی سەربەخۆیی باشووری كوردستان.
2-ئەو ناوچانەی كەزۆرینەی دانیشتوانی كوردن دەبێت بەشێك بێت لەكوردستان.
3-پێكهێنانی لێژنەیەك بۆدیاری كردنی سنوری نێوان كوردستان و عێراق.
4-شێخ مەحمود بەپلەی حكومداری كوردستان بناسرێ.
5-هەڵبژاردن بكرێ و ئەنجومەنی نەتەوەیی كورد پێكبهێنن .
هەرچەندە سەرەتا بەریتانیەكان ڕایانگەیاند بەداواكارییەكان ڕازین و حكومەتێكی كوردی لە چوارچێوەی عێراق پێك دەهێنن، بەڵام بەڵێنەكانیان نەهێنایە دی، بۆیە حكومەتی كوردستان بەرتەسك كرایەوەو شێخ محمود تادەهات بڕوای بەئینگلیزەكان نەدەما.
لەبەرامبەر داواكارییە رەواكانی كورد كە شێخ مەحمود خستبوویە روو، ئەوساش خەلكانێك هەبوون تەنها بەرژەوەندیی تایبەتی خۆیان لەبەرچاو دەگرت و بەگژ شێخ مەحمود و بزوتنەوە رەواكەدا دەچوونەوەو هەوڵی چوونە باوەشی عیراقیان ئەدا.
بۆ نمونە لە ژمارە (17)ی رۆژنامەی (ژیانەوە)دا دەقی بەیاننامەیەك بەناوی (ئەشراف و عولەما و سادات و تووججار و زورڕاعی وڵات) بلاوكراوەتەوە، بەبێ سڵكردنەوە، پاشكۆیەتیی خۆیان بۆ عێراق ڕادەگەێنن: (ئێمە كە لە ئەفرادی ئەم وەتەنەین و لە ئەشراف و موتەمەیزانی كورد ئەژمێردرێین. بە ئیتفاقی عمومی عولەما، سادات، ئەشراف، توججار، زورڕاع ، بۆ مودافەعەی وەتەنەكەمان بیلئینتخاب جەمعییەتێكمان تەشكیل كردووە، ئێمە ئەمانەوێ ئەم میللەتەی ئێمەیش وەكو میللەتەكانی تر لەمەولا بەڕەحەتی وئیستراحەت ئیمراری حەیات بكات زاتەن لە عمومیشەوە مەعلوومە كە هەموو معامەلاتی تجاریە و ئیقتصادیەی ئێمە بەعێراقەوەیە، بێ عێراق ژیانمان نابێ. هەر كەس غەیری ئەم فیكرە غایە و مەقصەدێكی تر تەنقیب بكا لە نەزەر جەمعیەت و عمومی میللەتی كوردا بەخائنی وەتەن و دوشمنی میللەت عەد ئەكرێ) و لە كۆتایشدا هاتووە كە: (ئەم مەملەكەتی ئێمەیە عێراقە ئەبەدەن جوێ نابێتەوە).
هەروەها لە ژمارە 18 ی (ژیانەوە)دا، لەوتارێكدا هاتووە:(ئێمە بەصورەتێكی قەتعی مەربوتییەتێكی تەواومان هەیە بەعێراقەوە و بێ عێراق ناژین، لازمە هەموو بۆ ئەم غایە و مەقصەدە جددی سەعی بكەین).
لەگەڵ هەموو ئەو هەولانەی كە ئینگلیزەكان و دەوڵەتی تازە دامەزراوی عیراق ئەیانویست كوردستان بە عیراقەوە بلكێنن، بەلام شێخ مەحمود رووبەڕویان وەستایەوە، بۆیە دووبارە گرژیو ئاڵۆزی دەكەوێتە نێوان شێخ و ئینگلیز، بەڵام شێخ لەهەوڵەكانی بەردەوام بوو ئەوجارە حكومەتی سێیەمی لە تەمموزی (1923) بەناوی (ئەنجومەنی میللی گشتی) دامەزراند، هەرچەندە ئینگلیزەكان ڕازی نەبوون بەلام شێخ مەحمود لەسەر كار وچاڵاكیەكانی بەردەوام بوو، هەر بۆیە ئینگلیزەكان بەتۆپ وتەیارە وەڵامیان دایەوە بۆردومانی شاری سلێمانیان كردو چەندین كەسیان كوشت و لەساڵی (1924)شاری سلێمانیان كۆنترۆڵ كردەوە. شێخ مەحمود تەسلیم نەبوو و بەناچاری دایە شاخ.
دوابەدوای راپەرینی شەشی ئەیلولی ساڵی 1930 ی بەردەركی سەرا، جارێكی تر لە شوباتی 1931 دا لە مەزبەتەیەكی تردا داخوازییەكانی كوردی خستەوە روو كە تیایدا هاتووە:
1-دامەزراندنی دەوڵەتێكی كوردی لە زاخۆوە تا پشتی خانەقین، وە هیچ عەرەبێكی نە عەسكەری و نە مەدەنی لەم شوێنەدا نەمێنێ.
2-ئەم ناوچەیەی (كوردستان) لەژێر چاودێری بەریتانیادا بێت تاكو (كۆمەڵی ئەقوام) بڕیارێكی لەسەر دەرئەكا.
3-ئەوانەی بەهۆی شۆڕشی بەردەركی سەراوە (6ی ئەیلول) گیراون و دوور خراونەتەوە بەرەللا بكرێن.
4-هەر ئەفسەر و فەرمانبەرێكی كورد هەیە لە (عەرەبستانا) بنێردرێنەوە بۆ كوردستان.
بەڵگەو دۆكیۆمێنتەكانی سەربەخۆخوازیی شێخ مەحمود زۆرن، ئەگەر سەیرێكی ئەرشیفخانەكان و سەرچاوە رەسەنەكانی ئەو رۆژگارە بكەین سەدان بەڵگەی لەو جۆرەمان بەرچاو دەكەوێت.
شێخ مەحموود لەو رۆژگارەدا ببووە سمبولی سەربەرزی و سەربەخۆخوازیی كورد، بەڵام لە دیدو بۆچوونی نەیارەكانی سەربەخۆیی كوردا ببووە مۆتەكەیەكی قورس و بەردەوام بەرنامەو پیلانەكانی لێ تێكدەدان. بۆیە خۆی و بزووتنەوە شۆڕشگێڕەكەی، ببوونە نیشانی تیری ژەهراویی پڕوپاگەندەیەكی سیاسی و نائەخلاقی بەرنامە بۆ داڕێژراو. ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق پارەیەكی زۆری بۆ كوشتنی شێخ تەرخان كردبوو. بەهێزی پیادە و بەفرۆكەیش هەمیشە بەدوایەوە بوون، هەندێ لە رۆشنبیرانی كوردی ئەو سەردەمەش ئەیانویست لە ڕووی سیاسیشەوە شێخ و شۆڕشەكەی سووك بكەن و لەبەرچاوی خەڵك بیانشكێنن، خۆی وەكو ڕێگر و شۆڕشەكەیشی وەكو یاخیبوونێكی چەتەیی پیشان بدەن.
ئەگەر ئەمە بۆ ئەو سەردەم كەسانێك بۆ بەرژەوەندی تایبەتی، خۆیان و قەڵەمەكانیان فرۆشتبێت و بە ناهەق هێرشی نارەوایان كردبێتە سەر شێخ مەحمود، بەلام سەیرە ئەمرۆش هەروەك چۆن ئەوسا هەندێك نوسەری قەڵەمفرۆش لە رۆژنامەی (ژیانەوە) و (پێشكەوتن)دا ئەركیان ئەوە بوو هانی خەڵكی كوردستان بدەن و ژێردەستەیی عیراقیان لا شیرین بكەن، لەم پێناوەشدا راستەوخۆ و ناراستەوخۆ بەناهەق پەلاماری شێخ مەحمودی مەلیكی كوردستانیان دەدا و هەر رۆژەو تۆمەتێكیان بۆ دروستدەكرد، ئەوەتا ئەمڕۆش رۆژنامە لێكچوو و روو زەردەكانی هاوتای (ژیان)ەوەی ئەوسا و هەندێك فەریكە نوسەری بێئاگا لەمێژووی هەر رۆژەی لەدەرگایەك! بەهەمان شێوە دووای نزیكەی سەدەیەك لەو مێژووە دەیانەوێت مێژوو چەواشە بكەن، بەلام ئەوكەسانە وەك ئەوانەی دوێنێ تەنها روورەشیان بۆ دەمێنێتەوە.
چونكە سەربەخۆیی كوردستان هیواو ئاوات و ئامانجی هەموو كوردێكی راستگۆیە.
