پێشمه‌رگه‌ و جاش

عەبدوڵا کەریم مەحمود
سه‌رکردایه‌تی سیاسیی کوردی ، ئه‌وه‌نده‌ داد په‌ره‌رن ، له‌ دوای راپه‌ڕینه‌وه جیاوازی نێوان (پێشمه‌رگه‌و جاش ) یان ، ‏له‌ لیستی شه‌هیدان و.... خانه‌ نشینان دا نه‌هێشت ، گه‌ر به‌ وردی وقوڵی بڕوانینه‌ ئه‌م وێنه‌ پڕله‌  تراژیدیایه‌ ، گه‌ر چیرۆکی مه‌رگه‌ساتی روداوه‌که‌ ..بۆ هه‌ ر که‌سێک ...له‌ هه‌ر ‏نه‌ته‌وه‌یه‌کی تر ، نیشتمانێکی تر باس بکه‌ین ، بڕوا ناکه‌م هه‌ستی مرۆیانه‌ی بتوانێت له‌ ئاستی ‏ئه‌و خیانه‌ته‌ گه‌وره‌یه‌دا ، نوقمی شه‌رمه‌زاری  نه‌بێ و بێ ده‌نگ بێ ، له‌ ناخ و ویژدانی خۆی دا ، هه‌ست به‌ ئازارێکی ئاڵۆزی ده‌رونی و رسوایی قوڵ نه‌کات .ته‌نیا ‏سه‌رکرده‌کانی کوردی نه‌بێ ، شانازی به‌م تراژیدیانه‌وه‌ ده‌که‌ن ، ئه‌م سیناریۆیه‌  به‌ سه‌رکه‌وتن و داستانی سه‌روه‌ری ‏وشکۆ ده‌زانن .

ئه‌م سه‌رکردانه‌ هه‌ر وه‌ک سه‌دام مه‌دالیای ئازایه‌تی و قاره‌مانیه‌تی به‌و جاش و مسته‌شارو خائین وجاسوسانه‌ ‏ده‌به‌خشن ، که‌ به‌پاڵپشتی ئیستیخباراتی عه‌سکه‌ری سوپای عێراق ،توانیویانه‌ ئه‌و پێشمه‌رگه‌و ‏فه‌رماندانه‌ له‌ ناو به‌رن ، له‌وسه‌رده‌مه‌ دژواره‌دا . ئه‌وان روو به‌ رووی پڕۆسه‌ی ته‌عریب وته‌بعیس و  خاپورکرنی گونده‌کان ‏بوونه‌وه‌ . بۆ ئه‌وه‌ی پلان و نه‌خشه‌ و به‌رنامه‌ی دروست کردنی ئۆردگاکان تێک بشکێنن .

هه‌ندێک له‌ سه‌رکرده‌کانی کورد ئاوا خه‌ت مائیل بوون ....فایله‌کانیان به‌ڵگه‌ی ته‌واون ،دۆکۆمینتێکن هیچ ده‌ستوورو یاساو رێسایه‌ک ناتوانێ وشه‌و رسته‌و ، راپۆرت و بڕیاره‌کانی ناو ئه‌و فایلانه‌ بسڕێته‌وه‌ ،کاڵی بکاته‌وه‌ .

هه‌ندێ له‌ سه‌رکرده‌کان ،به‌م نه‌خشه‌و پیلانه‌ یان ، پێش راپه‌ڕین، ئاوا  ‏شۆڕشیان کردووه‌ ، له‌و سه‌رده‌مه‌دا ده‌یان جاش ومه‌فره‌زه‌ خاسه‌ و ره‌فیق حیزبی و ره‌فیق سه‌دام ونه‌سیر موته‌قه‌دیم و خائین . وه‌ک له‌ ‏ وێنه‌که‌دا ده‌یبینین ،به‌ جیهازی تایبه‌تی ئیستیخباراتی عه‌ سکه‌ری سوپای عێراق ، سه‌ر ‏به‌ فه‌وج و لیواکانی فه‌یله‌قی یه‌ک وفه‌یله‌قی پێنج ، له‌ که‌رکوک و هه‌ولێر، به‌ ئوتۆمۆبیلی تایبه‌تی به‌ هاوکاری هێزه‌کانی سوپا ی عێراق و ‏کۆپته‌ر، تاریک و لێڵی به‌یانیان خۆیان ده‌گه‌یانده‌ ناو گوندو شوێنه‌ چه‌په‌که‌کانی نێو ‏گردۆڵکه‌و دامێنی کێوه‌کان ، به‌دوای پێشمه‌رگه‌ی مه‌فره‌زه‌ سه‌ره‌تاییه‌کان ...که‌رت ...هه‌رێمه‌کان دا ده‌گه‌ڕان ،بۆ ئه‌وه‌ی پێشمه‌رگه‌ به‌دیلی ده‌سگیر بکه‌ن ‏، یا گوله‌ بارانی بکه‌ن ، بۆ مشتێ پاره‌ و ئافه‌رینێک بیانفرۆشن . 

دوای راپه‌رین ئه‌م سه‌رکردانه‌ ، ده‌یان ته‌لاری باڵاو  و کۆمپانیای جۆراو جۆرو به‌نزیخانه‌و گرێ به‌ستی نه‌وتیان  ،له‌ ‏سه‌ر خوێنی ئه‌و پێشمه‌رگه‌و فه‌رماندانه‌ و ئه‌نفاله‌کان دامه‌زراند .

ئێستا ئه‌و جاش و مسته‌شارانه‌، ئه‌و ره‌فیق حیزبی و نه‌سیر موته‌قه‌دیمانه‌، هاورێ ی گیان به‌ گیانی  زۆر له‌ ‏سه‌رکرده‌ کانی کوردن ، پێکه‌وه‌ پێکی ده‌سکه‌وت و .سه‌رکه‌وتنه‌کان هه‌ڵده‌ده‌ن ، ئیستا ناوی ئه‌و جاشانه‌ ی به‌ ده‌ستی پێشمه‌رگه‌ ی ئه‌م نیشتمانه‌ کوژراوه‌ ، له‌ ناو لیستی شه‌هیدانی کوردستان دا ، به‌ پله‌ی باڵای جیا جیا تۆمارکراوه‌ ، ناویان له‌ لیستی خانه‌نشینی ‏پێشمه‌رگه‌ دا به‌ جۆرێکه‌ ، پله‌کانیا ن زۆر له‌ شه‌هیدوپێشمه‌رگه‌ دێرینه‌کان باڵاتره‌ .‏

ئه‌مه‌یه‌ مێژووی شانازی  کۆمید یای پڕله‌ تراژیدیای  کورد ...ئه‌مه‌یه‌ شکۆی سایکۆلۆژی عه‌قڵی سه‌رکردایه‌تی خه‌باتی رزگاری خوازی ‏کورد ، ته‌واو که‌ری پلان و به‌رنامه‌و نه‌خشه‌ی کۆمه‌ڵ کو ژی کورده‌.

بروانه‌ ئه‌م سه‌رکردانه‌ی کورد ،  چه‌ ند داد په‌ره‌رن ، چه‌ند به‌ به‌رنامه‌و پلان و نه‌خشه‌ ی چڕ پڕ، له‌ دوای راپه‌رین ‏وپه‌رله‌مان و دامه‌زراندنی حکومه‌تی هه‌رێمی کوردی ، هه‌موو توانای مادی و مه‌عنه‌ویی و یاسایی و میدیاییان خستوه‌ته‌ گه‌ر ،  بۆ ئه‌وه‌ ی جیاوازی نێوان پێشمه‌رگه‌و جاش وخائین نه‌هێڵن .‏

+ شه‌وی  29  / 4 / 1979سیروان تاڵه‌بانی  فه‌رماندی هه‌رێمی 5 قه‌ره‌داغ وحه‌سه‌ن خاوێ ی و عه‌لی چه‌له‌بی و حاجی چاوشین ونه‌جات.که‌رکوکی و محه‌مه‌د که‌ریم وهه‌ژار ، به‌ تراکتۆرێک پڕ له‌ چه‌ک و ته‌قه‌مه‌نی یه‌وه‌ ، له‌ کاتی گه‌ڕانه‌وه‌یان له‌ سه‌کردایه‌تی یه‌وه‌ بۆ ناوچه‌ی قه‌ره‌داغ ،  له‌ گوندی زێڕین جۆی شاره‌زوور ده‌که‌ ونه‌ که‌مینێکی جاشه‌کانه‌وه‌ ، به‌ ئاربی جی  ود ه‌سڕێژ ی چه‌که‌کانیان دایان ده‌گرنه‌وه‌ ،  جه‌سته‌یان ده‌که‌ن به‌ خه‌ڵوز .

19/09/2021



وتارەکانی تری نوسەر