لەگەڵ عارەب بوینە یەک ماڵ

بەڵام ئەو برا ئیسلامەم

ئەو کاکی نێرە زەلامەم

هەرچی هەبوو بردی بۆ خۆی

منی کوشت بە هەرزن و جۆ

هەزار یەکی لەنەوتی خۆم

پێم کەرەم کە کە بێ نان و دۆم 

                              هەژاری موکریانی

ئەزموون و ڕووداوەکان ئەوەیان بۆ دەرخستووین کە وتوووێژ و ئیمزاکردنی ڕێکەوتن لەسەر کاغەز و ناردنی بەردەوامی وەفدی کوردستان بۆ بەغدا بۆ چارەسەرکردنی کێشە و گیروگرفتەکانی هەرێمی کوردستان باشن بەڵام  بێێامانجن و ، ئەگەر بۆ ماوەیەکیش بەڵێنی ڕێکەوتنەکە جێبەجێبکەن ، کاتیە و وەک موسەکینات و حەبی پاراستیتۆلە و ، بیانۆی تر دەدۆزنەوە و پەکیدەخەن و بۆی دڵسۆز نابن ، عەقلیەتی عەرەبی عیراق جا سوننە بێت یان شیعە سەر بە ئایدۆلۆژیای مارکسی بێت یان لیبڕالی ، ئایدۆلۆژیای  ئیسلامی بیت یان نەتەوەیی ، هەمان ئەو عەقلە بەدەویەیە کە لەبن دەوار و  ساراکان هەیبوو و دریژ بۆتەوە بۆ ئێستا ، عەقلێکە بڕوای بە مافی بەرانبەر نیە ، بڕوای بە دەستوور و قانونەکان نیە و ، ئیمزا لەسەر هەموو شتێک دەکەن بەڵام لەسەر ئەرزی واقع جێبەجیی ناکەن ،  ئیساتا کە شیعە تا دوێنێ قوربانی بوو ، ئێستا خۆی جەلادە و دەسەڵادارە و  «بۆئەم مەبەستە پسپۆر و شارەزایانی سیاسی وڵاتێکی دراوسێش پاڵپشتیانەبۆ داڕشتنی پلانە جەهەنەمیەکان» ، ئەو عەقلە بڕوای بە جیاوازی و مافی مرۆڤ و ئازادی نیە ، هێز لەکن ئەوان یەکلاکەرەوەی هەموو شتێکە ، لەبەرئەوەی خۆیان بەهێز دەزانن و بەرانبەریش لاواز ، دەبێت لاواز لەسەر هەر داوایەک ئەوان دەیکەن ڕازی بێت و ، گەشبینی بەرابنبەر ئەوان لە سەرابێک زیاتر هیچی تر نیە  ،  دەسەڵاتی کوردستان دەبێت هەمیشە ڕەشبینی خۆیان بەرانبەر ئەو دەسەڵاتە شۆڤینیە بۆ کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان بخەنەڕوو ، بەڕای من سەدان جاریتریش بچنەوە بەغدا تا ئەوها لاوازبین گۆڕانکاریەکی ئەوتۆ ڕوونادات ناتوانین و زۆر قورسە ڕێککەوتنی سەرکەوتوو بەدەست بهێنین ، چونکە ئەو عەقلیەتە بڕوای بە هاوسەنگی و وەکیەکی ئەو دوولایەنە نیە کە دانوساندن دەکەن؟!  ڕێککەوتن سەرناکەوێت کە تۆوی نشووستی هەڵگرتبێت و ، مادامەکی نادادی تیدا هەیە ، دەبیت ئەو جۆرە تۆوە هەبێت ، بەڵێن و ڕێککەوتنە لێکتێگەیشتنەکان هەرچەندە باش بن و لەبەرژەوەندی  هەردوولادا بێت ، بەڵام لەجێبەجیکردنیدا ژەهر دەخریتە ناوی ، ئەو عەقلیەتەی ئێستا بەغدا بەڕێوەدەبەن ، دەیانەوێت کوردیش بەدەردی سوننە ببەن ، بەڵام پێشتر بە هۆی یەکڕیزی بەهێزی ناوخۆ و پاڵپشتی ئەمەریکا  ئەمەیان پێنەکرا ، ئێستا کاتیەتی ئەوە بکەن لەڕێگەی بچووکردنەوە و نەهێشتنی قەوارەی هەرێمی کوردستان  !!  ئەوان دەیانەوێت ڕێکەوتنێکی وا لەگەڵ هەرێمی کوردستان جێبەجێبکەن ، خۆیان کە لایەنێکی بەهێزن و کێشەی کوردستان کە لایەنی لاوازە چارەسەری بکەن  ، کورد پێویستی بەوەیە کە ئەگەر ناتوانیت دانوسانکاری بەهێز ئامادەبکات بۆ وتوووێژ ، چونکە بەڕاستی ئەو دانوسانکارانەی هەرێم کە  ئیستا  دەچنە بەغدا لاوازن و قبوڵی ڕێکەوتنی ناهاوسەنگ نابێت بکرێت و ، پێویستە داوای یارمەتی لە سەرکردەی بەئەزموونی «مجرب» خۆی بکات و ئەو سەرپەرشتی دانوستانەکان بکات  .

سەرۆکی هەرێمی کوردستان کە ئەوکات سەرۆکی حکومەت بوو ، زۆر چاک درکی بەو ترسناکیە ئێستا  دەکرد ،  دەسەڵادارانی عێراق هەموو جۆرە ئابڵوقەیەکی ئابووری خنکێنەریان خستە سەر هەرێمی کوردستان و هەموو ڕێگاکانیان بۆمبڕێژ کرد ، بەڵام لەناچاری و بۆ سووکردنی بارگرانایی شەڕی داعش و ئاوارەکان و گووشاری بژیوی هاوڵاتی ،  بڕیاری ئابووری سەربەخۆی ڕاگەیەنرا و  قەرزی کرد ، نەیهێشت ئەو قەوارەیە لاواز بێت کە عێراق هەوڵی بۆ دەدا و ، تاڕادەیەک دۆخەکە لە هەموو بوارەکاندا زۆر لە ئێستا باشتر بوو ، ئەوانەی دژایەتی ئابووری سەربەخۆیان کرد بە پاڵپشتی ئیران و عیراق  و داوای ڕادەسکردنی داهات و نەفت -یان کرد

( من قسەم لەسەر ئەو هاوڵاتیە دڵسۆز و پاکانە نیە کە لەڕقی بەرپرسی خەراپ و گەندەڵەکان داوای گەڕانەوەی عێراق دەکەن ، ڕقێک هی ناو دڵیان نیە ) و ئەوان واتە دژە ئابووری سەربەخۆ ، دەیانگووت ؛ ئابووری سەربەخۆ و نەفت ، ماڵی کوردی وێران کرد ، ئێستا ئەوان و هەموو لایەک دەرک بەوەدەکەن کە  دژایەتیکردنی ئەو بڕیارە  وەکو « سەمای مردن »ە بۆ هەمووان  ، حکومەتی هەرێمی کوردستان دەبێت بگاتە ئەو ڕایەی ، کە ئەوانەی عیراق بەڕێوەدەبەن جێی متمانە نین و نابێت گەشبین بین بەرانبەریان  ، بۆیە پێویستە پەڕاوێزێکی مەعقول بۆ ئەو تەنگژە و ناخۆشیە لەهیکڕایانەی کە دێن دابنێن و حساباتێک  لەسەر بنچینەی خراپترین سیناریۆ کە لە ئایندەدا بەروەڕوەی هەرێمی کوردستان دەبیتەوە بکەن ….. جێگەی خۆشحاڵیە کە ئەوڕۆ دەبینین سەرەتایەکی باش لە یەکڕیزی دەستیپێکردووە و ،بە چوونی وەفدی هاوبەشی هەردوو حزبی سەرەکی و لایەنەکان بۆ بەغدا جێی دڵخۆشیبوون لەکن هەموو هاوڵاتیان ، هیج بەدیلێکی ترمان نیە جگە لە یەکڕیزی و یەکگرتوەیەکی ڕاسەتەقینەی بەهێز و گەڕانەوە بۆ باوەشی گەل و ، یەخستنی تەواوی هیزی پێشمەرگە و ئاسایش و کردنی بە دامەزراوەیەکی نیشتیمانیی  ، لەگەڵ بەکارهێنانی  وەرەقە بەهیزەکانمان و ، گەڕاندنەوە بۆ ئابووری سەربەخۆ بە پشت بەستن بە چاکسازی و شەفافیەت و ڕوونی و ئاشکرایی و ، سەرلەنوێ ڕێخستنەوەی ئەولەویات کە بگونجێت لەگەڵ ئەو ڕێگری و ئاستەنگانەی کە بەروەڕووی هەرێمی کوردستان دەبنەوە .

 ژەهر خرابۆوە ناو  ڕێککەوتنامەکانی تری کورد لەگەڵ ڕژێمەکانی پێشوو ، گەلی کوردستان نەمرد ، هەمان ئەو ژەهرە لەلایەن ئەو دەسەڵاتەی  ئیستای عێراق دەڕژێتە ناو ڕێککەوتنەکانی ئێستا ناتوانن کوشندەبن ، چونکە کێشە ڕەواکان بەهیچ شتێک لەناوناچن و نامرن .