سەرۆكایەتی هەرێم:مالكی ناتوانێت خۆی لەبەرپرسیارێتی بدزێتەوە

‌سەرۆکایەتی هەرێم وەلآمی مالکی دەداتەوە
سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان وەڵامی مالكی دەداتەوە‌و دەڵێت"ئەم بارودۆخە لە ئەنجامی خەراپی ئیدارەدانی وڵات و مەیلی گەڕانەوەی دیكتاتۆری و خۆسەپاندن و مەركەزییەت و پێشێلكردنی دەستوور هاتووتە ئاراوە و سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق ناتوانێ خۆی لە بەرپرسیارێتی بدزێتەوە".
لە وەلامدانەوەكەی وتەبێژی سەرۆكایەتی هەرێم د. ئومێد سەباح ددا هاتووە" قسەكانی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق لە كاتێكدایە كە قەیرانی سیاسی زیاتر لە هەموو كاتێك قووڵتر بووەتەوە و ئاساییشی وڵات لە خەراپترین دۆخی خۆیدایە و، سەرباری بوونی داهاتێكی زۆر و بودجەی زەبەلاح هاووڵاتیان لە دەست نەبوونی خزمەتگوزاریی دەناڵێنن. ئەوە كارنامەی هەشت ساڵ حوكمی سەرۆك وەزیرانی ئێستای عێراقە ئەوە جگە لەوەی لەو ماوەیەدا تاییفەگەری و لێكترازانی كۆمەڵایەتی و فیتنەی نێوان پێكهاتەكان لەسایەی  ئەو حوكمڕانییەدا ڕۆژ لە دوای ڕۆژ پەرەدەستێنێت."
دەقی وەڵامدانەكەی سەرۆكایەتی هەرێم:
لە ماوەی ڕابردوو سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق لە ژمارەیەك چاوپێكەوتنی تەلەفزیۆنی و لێدوانی ڕۆژنامەوانیدا چەندین بۆچوونی مەترسیداری لەبارەی مافەكانی گەلی كورد و فیدرالیزم و دەستوور و پڕۆسەی سیاسی عێراق خستووەتەڕوو كە ناكرێ نادیتە بگیرێ و پێویستە ئەوانەی بڕوایان بە بنەماكانی دیموكراسی هەیە لێی بێنە دەنگ.

قسەكانی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق لە كاتێكدایە كە قەیرانی سیاسی زیاتر لە هەموو كاتێك قووڵتر بووەتەوە و ئاساییشی وڵات لە خەراپترین دۆخی خۆیدایە و، سەرباری بوونی داهاتێكی زۆر و بودجەی زەبەلاح هاووڵاتیان لە دەست نەبوونی خزمەتگوزاریی دەناڵێنن. ئەوە كارنامەی هەشت ساڵ حوكمی سەرۆك وەزیرانی ئێستای عێراقە ئەوە جگە لەوەی لەو ماوەیەدا تاییفەگەری و لێكترازانی كۆمەڵایەتی و فیتنەی نێوان پێكهاتەكان لەسایەی ئەو حوكمڕانییەدا ڕۆژ لە دوای ڕۆژ پەرەدەستێنێت.

سیاسییەك كارنامەی بەرپرسیاتی بەمشێوەیە خەراپ بێت لەبری ئەوەی دوای لێبوردن لە گەلانی عێراق بكات و لە كاری سیاسی دوور بكەوێتەوە ئەوەتا بەمشێوەیە دەكەوێتە پەلاماردانی پێكهاتەكانی عێراق و خۆی وەك فریادڕەسێك وێنا دەكات و ئۆباڵی هەموو فەشەلەكانی حكوومەتەكەی دەخاتە ئەستۆی خەڵكی دی. قسەكانی ئەو لەبارەی مافەكانی گەلی كورد و شەراكەت و دیموكراسی و پێشێلكردنی دەستوور نیشانەی زیندووبوونەوەی ئەو فەرهەنگەیە كە هەشتا ساڵ ئۆقرەیی لە گەلانی عێراق بڕیبوو و نامرۆڤانەترین شێوازی حوكمڕانی لەعێراقدا خستەسەر پێ. سەبارەت بە لێدوانەكانی نوری مالكی سەرۆك وەزیرانی عێراق بە گشت لایەك ڕادەگەیێنین كە:

یەكەم: تاكە لایەنێك بتوانێ قسە لەبارەی مافی چارەی خۆنووسینی گەلی كورد بكات خودی گەلی كوردە. ئەو مافە مافێكی ڕەوا و سرووشتییە و هیچ كەسێك ناتوانێ دەستی بەسەردا بگرێت. هەر گەلێك بیەوێت مومارەسەی ئەو مافە بكات هیچ هێزێك بۆی نییە ڕێگەی لێبكرێت و ئەو مافە لەسەرووی هەموو حاكم و حكوومەتەكانە.

لە دوای ڕووخانی ڕژێمی پێشوو گەلی كوردستان بڕیاری دا دەنگ بە دەستوور بدات ئەو دەستوورەی هەوێنە سەرەكییەكەی شەراكەت و دیموكراسی بوو. گەلی كورد ڕۆڵی سەرەكی لە بنیاتنانەوەی عێراقدا هەبوو و بڕیاریدا ئارزوومەندانە لەگەڵ دەوڵەتی عێراقدا بژیێت. لەدوای ڕووخانی بەعس گەلی كورد ویستی لاپەڕەیەكی تازە بكاتەوە گرێبەستی لەگەڵ عێراقدا نوێكردەوە بەو هیوایەی لە عێراقی تازەدا چیتر چەوسانەوە و پاشكۆیەتی و زوڵم و پەراوێزخستن نەمێنێت و فیدرالیزم و دیموكراسی و شەراكەتی ڕاستەقینە ببێتە بنەمای پێكەوەژیانی گەلانی عێراق. بەڵام لە كردەدا و دوای چەندین ساڵ لە پەسەندبوونی دەستوور، دەستوور و پێكەوەژیان و شەراكەت كەوتووەتە ژێر هەڕەشەی كولتووری خۆسەپاندن و بەپاشكۆدیتنی كورد.

حوكمڕانانی عێراق نەیانهێشت عێراق لە تاقیكردنەوەی قۆناغی تازە و پابەندبوون بە دەستوور سەركەوتوو بێت. بە پێچەوانەی قسەكانی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق داواكاریی گەلی كورد بۆ پێداچوونەوە بە جۆری پەیوەندی لەگەڵ عێراقدا دەستوورییە چونكە لە دیباچەكەی دەستووری عێراقدا هاتووە كە عێراق یەكێتیەكی ئارزوومەندانەی پێكهاتەكانیەتی و پابەندبوون بە دەستوور یەكێتیی ئازادانەی گەل و خاك و سەروەریی عێراق دەپارێزێت. ئەو بڕگەیە بۆیە لە دیباچەی دەستووردا جێگیر كراوە كە كەسێك هاتە سەر دەستەڵات و دەستوور و شەراكەتی پێشێل كرد، ڕێگەیەكی دەستووری هەبێت كە بەهۆیەوە كوردستان بڕیار لەسەر چارەنووسی خۆی بدات.

ئەوەی هانی كورد دەدات دووبارە بە پەیوەندییەكانی لەگەڵ عێراقدا بچێتەوە پێشێلبوونی دەستوورە لە لایەن حوكمڕانەكانی عێراق. پێشێلكاری و سیاسەتی دژە دەستووری چەند ساڵی ڕابردووی دەستەڵاتدارانی بەغدا وایكردووە عێراق لە سیمای فیدڕالیەت دوور بكەوێتەوە. بە پێچەوانەی دەستوور ڕێگەیان بەوە نەدا پارێزگاكان مومارەسەی مافی بەهەرێمبوون بۆ خۆیان بكەن و قووڵكردنەوەی تاییفیگەری و پێشێلكردنی پڕەنسیپی جیابوونەوەی دەستەڵاتەكان و نەبوونی ئەنجوومەنی ئیتحادی و گەڕانەوە بۆ ناوەندخوازی و دەیان هەڵوێستی دی ئەو بوارەی بە عێراق نەداوە بەرگی فیدرالییەتێكی ڕاستەقینە بپۆشێت. لە ڕاستیدا ئەوە دەستەڵاتەكەی بەغدایە یەكپارچەیی عێراقی خستووەتە مەترسی و دەوڵەتی عێراقی لە هەموو مانایەكی فیدڕالی بەتاڵكردووەتەوە. دوای ئەو هەموو قوربانیدانە و پاش ئەوەی كورد هەستی بەوە كرد فەرهەنگی بەپاشكۆدیتنی كورد و پشتگوێخستنی شەراكەت لە بەغدا بەهێزە و دەستوور جێبەجێ ناكرێت مافی خۆیەتی بیر لەوە بكاتەوە بە جۆری پەیوەندیی خۆی لەگەڵ عێراقدا بچێتەوە و هەنگاوی بۆ بنێت.

دووەم: سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق لە لێدوانەكانیدا بە ئاشكرا پێشانی دەدا كە بنەماكانی دیموكراسی و كاری پارلەمانی بەباشی هەزم نەكردووە كاتێك كە نەیار و ڕكابەر سیاسییەكانی بە پیلانگێڕانی هەولێر وەسف دەكات. سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران بیری چووە كە ئەوە تەوافوق و ڕێككەوتنی هەولێر بوو كە ئەوی بۆ جاری دووەم گەیاندە دەستەڵات. دەستەڵاتی ئەو زادەی تەوافوقی پێكهاتەكانی عێراق بووە. دەبێ سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران ڕكابەرایەتی سیاسی بە كردەیەكی زۆر ئاسایی ژیانی سیاسی بزانێت و زۆر ئاساییە كەسێك لەڕێی تەوافوقەوە بێتە سەر حوكم بە هەمان ئالییەتی تەوافوقیش لەسەر كار لاببرێت. كۆبوونەوەكانی هەولێر بۆ كشاندنەوەی متمانە لە مالیكی ڕاستە سەرنەكەوت و خۆیشی باش دەزانێ بۆ سەرنەكەوت بەڵام مومارەسەی مافێكی دەستووری و یاسایی لایەنەكان بوو و دەستوور ئەو ڕێگەیەی داوە لایەنە سیاسییەكان بتوانن لەڕێی كشاندنەوەی متمانە كۆتایی بە دەستەڵاتی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران بهێنن.

سێیەم: ئەو سەرۆك وەزیرانەی زادەی تەوافوقی پێكهاتەكانی عێراقە لە لێدوانێكیدا هەوڵ دەدات خۆی لەسەرووی پێكهاتەكانی عێراق ببینێت و عێراق بە پێوەرێكی تاییفی دابەش دەكات كاتێك كە دەڵێت: من دژی كورد دەوەستم ئەگەر دەستوور پێشێل بكات و دژی سوننەیش دەوەستم ئەگەر دەستوور پێشێل بكات و هەروەها دژی شیعەیش دەوەستم ئەگەر دەستوور پێشێل بكات. لێرەدا مالیكی ڕۆڵی سەرۆك كۆمار و ئەنجوومەنی نوێنەران و دادگەی فیدڕاڵ بە تەواوەتی پشتگوێ دەخات و تەنیا خۆی دەبینێت. لە هیچ بڕگەیەكی دەستووری هەمیشەیی عێراقدا نەهاتووە كە سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران چاودێرە لەسەر پێشێلكردنی دەستوور. ڕۆڵی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران تەنیا جێبەجێكارییە نەك چاودێریكردنی پێشێلبوونی دەستوور. ئەو قسەیەی مالیكی پێچەوانەی دەستووری عێراقە. ئەو دەڵێ: ئەمڕۆ من لەگەڵ كوردم و بەیانی لەدژی كوردم ئەگەر دەستوور پێشێل بكەن"، سەرۆكی ئەجوومەنی وەزیران لەدژی كورد سوپاكەی بۆ زومار و كەركووك نارد و ناكۆكیی نێوان هەولێر و بەغدای بە ناكۆكییەكی نەتەوەیی وەسفكرد و مووچەی هاووڵاتیانی كوردستانی بڕی، ئەوە ئەو كارانەیە كە نووری مالیكی كردی و لەگەڵ كوردیشدا بوو باشە ئەگەر بەیانی دژی كورد بێت چی دەكات؟

چوارەم: سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق ئامۆژگاریی كورد دەكات و پێیوایە ئامادە نین بۆ جیابوونەوە و لەبەر دراوسێكان و كێشە نێوخۆییەكانیان ناتوانن كارێكی لەمشێوەیە بكەن و دەشڵێ كوردەكان شەش مانگە نەیانتوانیوە حكوومەت پێك بهێنن. لە ڕاستیدا گەورەترین هەڕەشە لە نەوەد ساڵی ڕابردوو كە ڕووبەڕووی كورد بووەتەوە عەقلییەتی دیكتاتۆری و نادیموكراتی حكوومەتەكانی عێراقە نەك شتێكی دی. بوونی جیاوازیی بیروڕا لەنێو لایەنە كوردییەكان شتێكی ئاساییە و ئەلفوبێی دیموكراسییە. كوردستان هەوڵ دەدات حكوومەتێكی بەهێزی نیشتیمانی دروست بكات و بە تەوافوق و بەشداریی هەموو لایەك، ئەوە هەمان ئەو پڕەنسیپانەیە كە سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق نایەوێ كاری پێ بكات و هەرچەندە سوودی لێ بینی بەڵام پێشێلی كرد. مالیكی لە لێدوانێكی خۆیشدا هێمای بەوە داوە كە هاوپەیمانێتییەكی مسۆگەری لەگەڵ لایەنێكی كوردی بەدەستهێناوە. ئەو قسەیە تەنیا ئەگەر بە كەڵك بانگەشەی هەڵبژاردن بێت ئەگینا هیچ لایەنێكی كوردی ئامادە نییە دوور لە هەڵوێستی كوردستانی خۆی بسووتێنێ و هاوپەیمانێتی لەگەڵ كەسێك ببەستێ كە بڕوای بە مافەكانی گەلی كورد نییە.

پێنجەم: سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران باسی شەراكەت دەكات و وای بۆ دەچێ كە كورد لە چەمكی شەراكەت نەگەییشتووە و شەراكەتی موئەسەساتی و بەشداریی كورد لە پارلەمان و ئەنجوومەنی وەزیران بە نموونەی بوونی شەراكەت لە عێراقدا دەهێنێتەوە. حكوومەتێك ڕێز بۆ موئەسەسات دانەنێ و بۆ تێپەڕاندنی یاسا و پڕۆژەیاساكان شەریكەكان پشتگوێ بخات چۆن دەتوانێ پڕەنسیپی شەراكەتی موئەسەساتی جێبەجێ بكات. كام موئەسەسات؟ كاتێك هەموو بڕیارەكان لە نووسینگەی سەرۆك وەزیران و نووسینگەی فەرماندەی گشتیی هێزە چەكدارەكان دەردەچێ؟ كام موئەسەسات؟ كاتێك پڕۆژە یاسای بودجە بە بێی ڕەچاوكردنی دەنگی كورد تێدەپەڕێت؟ كام موئەسسەسات؟ كاتێك ئەنجوومەنی وەزیران بە بێ پەیڕەوی ناوخۆ كار بكات.

شەشەم: قۆناغی دەستەڵاتدارێتیی سەرۆكی ئێستای ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق بە یەكێك لە خەراپترین قۆناغەكانی مێژووی عێراق هەژمار دەكرێت و كارنامەی كاری حكوومەتەكەی پڕیەتی لە فەشەلهێنان و شكستی ئابووری و سیاسی بۆ دەوڵەتی عێراق و پاش هەشت ساڵ حوكمڕانی، سەرۆكی ئێستای ئەنجوومەنی وەزیران ناتوانێ خۆی لە بەرپرسیارێتی بدزێتەوە لەوانە:

تێكچوونی باری ئاساییشی وڵات و هەڕەشەی ڕۆژانەی تیرۆر.

لە سایەی ئەم حكوومەتەدا عێراق لەڕیز گەندەڵترین وڵاتانی جیهانە.

لەسایەی ئەم حكوومەتەدا لەڕووی پەیوەندیی دیپلۆماسیدا عێراق كێشەی لەگەڵ دراوسێكانیدا هەیە.

ڕێژەی كۆچكردنی خەڵك بۆ دەرەوە و ئاوارەی ناوخۆ لەزیادبووندایە.

سەرباری بوونی بودجەیەكی زەبەلاح و داهاتێكی زۆر خزمەتگوزاری و تەندروستی و كارەبا و ڕێگاوبان لە ئاستێكی زۆر خەراپدان و هەژاری لە پەرەسەندندایە.

كاركردن بۆ قووڵكردنەوەی تاییفەگەری و بەرپاكردنی فیتنەی نەتەوەیی و ئاشووب و لێكترازاندنی پێكهاتەكانی عێراق.

عێراق ڕۆژ لەدوای ڕۆژ لە مانای دەوڵەتبوون دوور دەكەوێتەوە.

دۆخی مافەكانی مرۆڤ و ئازادیی تاكەكەسییەكان و ئافرەت زۆر خەراپتر بووە. گرتنی خەڵك بە بێی بڕیاری دادگە بووەتە دیاردەیەكی باو. حكوومەت هیچ بەدواداچوونێك بۆ ئەو ژمارە زۆرەی كوشتن و ڕفاندن و تاوان ناكات كە لە شارەكانی عێراقدا ئەنجام دەدرێت.



حەفتەم: سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق باس لەوە دەكات كە خۆی و حكوومەتەكەی هەنگاوێكیان لەدژی دەستوور و یاسا نەناوە و تەحەدای ئەوە دەكات كە كەسێك ئەو پێشێلكارییانە پێشان بدات كە لە ماوەی هەشت ساڵی حوكمیدا ئەنجام دراوە. دەكرێ بە چەند خاڵێك ئاماژە بە ژمارەیەك پێشێلكاریی دەستووری و یاسایی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران و حكوومەتەكەی بدەین لە ماوەی هەشت ساڵی ڕابردووە:

جێبەجێنەكردنی مادەی 140ـی دەستووری عێراق و كاركردن بۆ دژایەتیی ئەم مادەیە لە ڕێگەی جۆراوجۆر.

خۆدزینەوە لە سەرژمێریی گشتی. بە پێی یاسای ئەنجوومەنی نوێنەران دەبوایە سەرژمێریی گشتی لە ساڵی 2008 ئەنجامدرابا بەڵام حكوومەت نەیكرد و پاشان دادگەی ئیتحادی بڕیاری مولزەمی بۆ ئەنجامدانی سەرژمێری دەركرد كەچی حكوومەتی مالیكی پابەندی یاسای پارلەمان و بڕیاری دادگە نەبوو و هەنگاوی بۆ ئەنجامدانی سەرژمێریی گشتی نەناوە.

بە پێچەوانەی مادەی 85ـی دەستوور ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق و سەرۆكەكەی بە بێی پەیڕەوی ناوخۆی ئەنجوومەنی وەزیران كاری كردوە. ئەوەش دەبێتە هۆی ئەوەی دیكتاتۆرییەت لە بڕیارەكان دروست ببێت و لە پڕۆسەی دەركردنی بڕیاردا بنەمای ئەو شەراكەتە موئەسەساتییە نەمێنێ كە مالیكی باسی دەكات. بەم پێیە نەبوونی پەیڕەوی ناوخۆ وادەكات جێگرەكانی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران سەلاحییەتی ڕاستەقینەیان نەبێ و نەتوانن بە ئەركی خۆیان هەڵبستن.

بە پێچەوانەی مادەی 1ـی دەستوور كە دەوڵەتی عێراق بە دەوڵەتێك پێناسە دەكات كە سیستەمی حوكمڕانی سیستەمێكی كۆماری و پارلەمانییە، ڕۆڵی چاودێری و یاسادانانی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق بەهۆی دەستێوەردانی دەستەڵاتی جێبەجێكار پەكخراوە.

لە چەند ساڵی ڕابردوو بەشێكی زۆری وەزاراتی گرنگ و دەستە و موئەسەساتەكان بە وەكالەت بەڕێوە چووە. حكوومەت بە پێچەوانەی بڕگەی پێنجی ماددەی 80ـی دەستوور ناوی وەكیلی وەزارات و باڵیۆزەكان و سەركردەی فرقەكانی سوپا و بەرپرسی دەزگاكانی ئەمنی و سەرۆكی دەزگای هەواڵگریی نیشتیمانی و خاوەن پلە تایبەتەكان پێشكەشی پارلەمان نەكراوە. سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران تەنیا مافی پێشنیاركردنی ناوەكانی هەیە نەك ئەوەی پلە تایبەتەكان دابمەزرێنێت. بە پێچەوانەی دەستوور مالیكی ناوی پلە تایبەتەكانی بۆ پارلەمان پێشنیار نەكردووە و تاكلایەنە دایمەزراندوون. غیابی پارلەمان لە دیاریكردنی ئەم پۆستانە وادەكات لە ئەنجامدا بڕیارەكان تەنیا لە بەرژەوەندی و بە دەستی تاكەكەسێك بێ ئەوەیش سەرۆك وەزیرانە.

بەپێی مادەی 63ـی دەستوور ئەندامی ئەنجوومەنی نوێنەران لە ماوەی كاریدا حەسانەی هەیە و لەسەر دەربڕینی ڕا ناچێتە دادگە ئەوە لە حاڵێكدایە كە پارلەمانتاری عێراقی بە بێی ڕەفعی حەسانە دەستبەسەر كراوە و ژمارەیەكیشیان دوور خراونەتەوە بەهۆی ئەوەی بۆچوونەكانیان بە دڵی مالیكی نەبووە.

بەپێی مادەی 9ـی دەستوور هێزە ئەمنییەكان و سوپا لە ڕۆڵەكانی هەموو پێكهاتەكانی عێراقی پێكدێت بەبێ جیاكاری و دەبێ ڕەچاوی هاوسەنگی لەنێو پێكهاتەی سوپادا بكرێت و ملكەچی سەركردایەتییەكی مەدەنی بێت و بەرگری لە عێراق بكات و بۆ سەركوتكردنی خەڵكی عێراق بەك نەهێت و سوپا ڕۆڵی لە كاروباری سیاسی و دەستاودەستكردنی دەستەڵاتدا نەبێت. پرسیار ئەوەیە كوا هاوسەنگیی پێكهاتەكان لەنێو سوپا و دەزگە ئەمنییەكان؟ كوا ئینیتیمای نیشتیمانی بۆ ئەو هێزانە؟ سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیران هەوڵ دەدات سوپایەك دروست بكات كە ویلائی بۆ تاكە كەسك هەبێت. بە پێچەوانەی دەستوور سوپا و دەزگە ئەمنییەكان بۆ ترساندنی پێكهاتەكانی عێراق و یەكلاییكردنەوەی ناكۆكییە سیاسییەكان و سەركوتكردنی خۆپێشاندن بەكار هاتووە. جگە لەوەیش ژمارەیەكی زۆری دامودەزگەی دیكە هەن كە لەدەرەوەی چوارچێوەی دەستوور دروستكراون بۆ نموون سەركردایەتیی ئۆپڕاسیۆنەكان و دژایەتیكردنی تیرۆر و هێزەكانی سوات و هتد. مالیكی لەڕێگەی دروستكردنی سەركردایەتیی ئۆپراسیۆنە سەربازییەكان لە ناوچە جیاجیاكانی عێراق بە كردە مومارەسەی دەستەڵاتەكانی حاڵەتی لەناكاو دەكات. ئەمەش بە پێچەوانەی دەستوورە چونكە حاڵەتی لەناكاو ڕەزامەندیی سەرۆكی كۆمار و زۆرینەی ڕەهای ئەنجوومەنی نوێنەرانی پێویستە.

ماددەی 122ـی دەستوور سەلاحیاتی پارێزگاكانی دیاریكردووە لەسەر بنەمای پڕەنسیپی لامەركەزی و پارێزگار دەستەڵاتی باڵایە لە سنووری ئیداریی پارێزگا و ئەنجوومەنی پارێزگاكانیش ملكەچی هیچ وەزارەتێك نین و دارایی سەربەخۆیشیان هەیە. بە پێچەوانەی ئەو ماددەیە لە سایەی دەستەڵاتی مالیكی و هاوڕێكانیدا پارێزگاكان ئەو سەلاحیاتەیان نییە و حكوومەت بە نەفەسێكی مەركزی مامەڵەیان لەگەڵدا دەكات.

ئەوەی لەم ڕاگەیێندراوەدا هاتووە وێنەیەكی گشتییە لەو بارودۆخە نالەبارەی گەلانی عێراقی تێیدەپەڕێنن و بە دڵنیاییشەوە ئەم بارودۆخە لە ئەنجامی خەراپی ئیدارەدانی وڵات و مەیلی گەڕانەوەی دیكتاتۆری و خۆسەپاندن و مەركەزییەت و پێشێلكردنی دەستوور هاتووتە ئاراوە و سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق ناتوانێ خۆی لە بەرپرسیارێتی بدزێتەوە. هیوادارین لەم دەرفەتەی كە بۆ گەلانی عێراق هاتووەتە پێش هاووڵاتیان بتوانن لەڕێی هەڵبژاردنەوە كۆتایی بەو دۆخە نالەبارە بێنن و پڕۆسەی سیاسیی عێراق گۆڕانی جەوهەری تێ بكەوێت و بكەوێتە سەر ڕێگەیەكی دروست.


د. ئومێد سەباح

گوتەبێژی فەرمیی سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان

27ـی 4ـی 2014



PM:10:54:27/04/2014