پەڕلەمانی كوردستان لە دانیشتنی نا یاسایی ژمارە (1 ) ڕۆژی 6/1/2021 بە دەركردنی یاسای ژمارە (1) ساڵی 2021 خۆی خستۆتە هەڵەیەكی زۆر گەورەو پڕمەترسیدارەوە . بە پێی ئەو یاسایە شەرعیەت دراوە بە تاڵان فرۆشی موڵك ماڵی دەولەت لە لایەن سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی كوردستانەوە بەدەر لە هەموو ڕێنمایە یاسییەكان . بەڵام بە پێیی یاسا موڵك و ماڵی دەوڵەت تەنها بە بڕیاری دەسەڵاتی تایبەتمەند لە كاتی هاتنەدی بەرژەوەندی گشتی دەفرۆشرێت یان بەكرێ دەدرێت بە مەرجێك لە بڕیارەكەدا جۆر و خەسڵەت وبڕی ئەو موڵك و ماڵە دیاری بكرێت كەبۆ فرۆشتن یان بە كرێدان دیاری بكرێت . خۆ ئەگەر بڕیاری فرۆشتن یان بە كرێدان درا دەبێت : سەرەتا لیژنەی خەمڵاندنی بۆ پێك بهێنرێت و ئیعلان بۆ فرۆشتن و بەكرێدانی موڵكو ماڵی دەوڵەت بكرێت بۆ ئەوەی خەڵك شانسی ئەوەی هەبێت بەشداری كێ بڕكێكە بكەن .
بەڵام كارەساتەكەو هەڵە گەورەكە ئەوەیە كە لە مادەی (34) بەشی دووەمی یاساكە بەدەق هاتوەو دەڵێت ( ئەنجومەنی وەزیران بۆی هەیە لە كاتی پێویست بڕیار بدات بە فرۆشتنی موڵك و ماڵە گوازراوەو نەگوازراوەكانی دەوڵەت یان بەكرێدانیان بەدەر لەوڕێكارانەی لەم یاسایەدا دەقیان لەسەر كراوە . واتە لە ئێستادا سەرۆكی ئەنجومەنی وەزیران و جێگرەكەی دەتوانن ڕێك بكەون و هەرچی ئەرزو ئاوی ئەم وڵاتە هەیە بیفرۆشن و كەسیش بۆی نابێت نقەی لێوەبێت چونكە لە پەڕلەمانەوە شەرعیەتیان پێدراوە .
بۆ ئاگاداری هەموو لایەك ئەم یاسا نوێیەی پەڕلەمانی كوردستان دەری كردوە هیچ جیاوازییەكی نییە لەگەڵ یاسا كۆنەكەی ژمارە ( 32)ساڵی 1986 سەردەمی حوكمی بەعس تەنها زیادكردنی دەسەڵاتە بۆ سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران . هەر لەبەر ئەوەشە ناوی هەموار كردنی یاسای ( 32) لێ نەنراوە و بەیاسایەكی نوێ دەركراوە !!.
جەماوەری خەڵك كوردستان ، ڕۆشنبیران ، خەمخۆرانی ئەم وڵاتە هەمومان ئاگادارین و باش ئاگاداری بارۆدۆخی هەرێمی كوردستانین . ئەوەتا بەئاشكراو بە بەرچاوی هەمومانەوە سامانی ئەم وڵاتە لە لایەن جۆت دەسەڵاتی پارتی و یەكێتی ، كۆی سامانی ئەم وڵاتە بە تاڵان دەبەن و بە بەهانەی نەبونی پارەوە موچەكانمان بۆپاشەكەوت دەكەن و ئێستاش بە لێبڕینەوە موچەی هاوڵاتیان دەدەن ، لە كاتێكدا تەنها داهاتی نەوت زۆر زیاترە لە كۆی موچەی موچە خۆران .
لە كاتێكدا سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران دەسەڵاتی ڕەهایان نییەو بە پێیی یاسا بۆیان نییە هیچ بڕێارێك بدەن بۆ فرۆشتنی موڵكو ماڵی دەوڵەت بە دەر لە ڕێنماییە یاساییەكات ، هەرچی زەوی باش هەی بە ئارەزوی خۆیان دەستی بەسەردا دەگرن و بەناوی كۆمپانیای وەهمیەوە بۆ خۆیانی دەبەن هەرچەندە خەڵك هاوار دەكات و بەشێك لە ئەندام پەڕلەمانەكانیش بەدوادا چون بۆ ئەوە دەكەن ، بەڵام كەس نییە وەڵام بداتەوەو گوێ بەقسەی كەسیش نادەن ، چونكە ببڕو بكوژ هەر خۆیانن .
ئەی كەواتە لێرە بەدواوە دەبێ چی بكەن كە سەرۆكایەتی پەڕلەمانی كوردستان بە یاسا دەسەڵاتی پێدابن بە ئارەزوی خۆیان موڵك و ماڵی دەوڵەت بەدەر لە ڕێنماییەكان بفرۆشن یان بۆخۆیانی ببەن . لێرە بە دواوە یەكێتی لە سنوری خۆیی و پارتیش لە سنووری خۆی بێترس ئەوەشی ماوە حەپەلوشی دەكەن . ئەگەر 200 دۆنم زەوی بە یەك دیناری قەڵب بفرۆشن یان بیدەن بە كۆمپانیاكانی نزیك لە خۆیان ، كەس ناتوانێت پرسینەوەیان لەگەڵ بكات ، چونكە پەڕلەمانەكەی بەناو نوێنەری هاوڵاتیان دەسەڵاتی ڕەهای پێ داون .
ئەم یاسا تازەیە لە 18 ی ئەم مانگەوە دەكەوێتە بواری جێبەجێكردنەوە و دوو مانگ بەسەر دەركردنێدا تێدەپەڕێت . ئەگەر بە نمونە شاری سلێمانی بهێنمەوە هێشتا ئەم یاسایە نەخراوەتە بواری جێبەجێكردنەوە دەبینی هەرچی زەوی باش و بەنرخ هەیە دەستی بەسەر دا گیراو ئەوەتا ئێستا كار گەیشتۆتە باسی فرۆشتنی قوتابخانەكان و فرۆشتنی خەستەخانەی فێركاری و بینای مەحكەمەی كۆن دەكرێت بە كەرتی تایبەت تەنانەت لە هەندێ شوێن ئەو زەویانەی بۆ باخچەش دیاری كراون ، دەستیان بەسەردا گیراوە . بەنزینخانەی چاڵەكە نزیك دادگای سلێمانی دوڕیانی سەرچنار بڕیار وابو بكرێـە باخچە بۆ جوانكردنی شارەكە ، ئەوەتا خەریكن تاوەری نیشتەجێبونی لێدروست دەكەن . بە سەدان پارچە زەوی بەبێ ئیفڕاز هەوایی دابەش كراون. لە ڕاپۆرتێكی تایبەتدا باسی زیادەڕەویەكانی ناو شاری سلێمانی دەكەم و گومانیشم نییە ئەوەی لە سنووری پارتی كراوەو دەكرێـت دوو ئەوەندەی سنووری یەكێتییە ، بۆ داهاتوش خوا ڕوحم بە هەمومان بكات و ئەگەر بێدەنگ بین خۆشمان دەفرۆشن .
داواكارم لە هەموو لایەك بە زوترین كات بێنە دەنگ و داوابكەن مادەی ( 34) لەیاساكە لابەرن كە بە پێی ئەو مادەیە دەسەڵاتی ڕەها دراوە بە سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران بۆ تاڵان فرۆشی مومتەلەكاتی حكومەت بكەوێتە بواری جێبەجێكردنەوە و هەڵوەشێنرێـتەوە . ئەگەر خەڵك بێدەنگ بێت ، دواجار كەسیش حەقی گلەیی نابێت و مانای وایە هەموان ڕازین بە براگەورەیی ئەوانە . دڵنیاتان دەكەمەوە زوربەی ئەندام پەڕلەمانەكان خۆشیان ئاگاداری مەترسی دەركردنی ئەم یاسایەنین و ڕەنگە دەركیان پێ نەكردبێت و كڵاویان چوبێتەسەر . پرسیار ئەوەیە ئەگەر بڵێین ئەندامانی پەڕلەمانی پارتی و یەكێتی بە زۆرینەش ئەویاسایەنەیان تێپەڕاندبێت بۆ بەرژەوەندی حیزبەكەیان ، ئەی ئەندامانی پەڕلەمانی گۆڕان و كۆمەڵ و یەكگرتو و نەوەی نوێ بۆچی هیچ كاردانەوەیە كیان نەبوەو بێدەنگ بون . ئەی باشە ئەو ئەندام پەڕلەمانانەی بەردەوام بەدوای زیادەڕەویەكانەوەن و ڕاپۆت دەنوسن ، بۆچی نەهاتنە دەنگ ؟. ئەوە بەڵگەی ئەوەیە كە زوربەی ئەندام پەڕلەمانەكان ئاگاداری مەترسی ئەو بڕیارە نەبون كە خۆیان دەستیان هەبوە لە دەركردنی . یان ئاگادار بون و گوێرایەڵی حیزبەكانی خۆیان كردوە .
ئەوەی زۆر گرنگەو شایانی باسە لێرەدا ئاماژەی بۆ بكەم ئەوەیە :
ئایا ئەم یاسایەی پەڕلەمان دەری كردوە بە حوكمی زۆرینەو كەمێنە پەسندكراوە ، یان بەسەریاندا تێ پەڕیوە ؟
ئەگەر بە حوكمی زۆرینەو كەمینە پەسند كرابێت ، ئەوە كارەساتێكی زۆر گەورەیە .
ئەگەر بەسەریاندا تێپەڕیبێت ئەوە كارە ساتەكە زۆر گەورەتر و ترسناكترە . ئەوەی ماوەتە بیڵێم ئاماژە كردنە بە قسەی برای خۆشەویستم كاك ئەبوبەكر هەڵەدنی كە خۆشی هەر ئەندام پەڕلەمانە كە باسی نۆبە گاڕان و پەڕلەمانی كردبوو بەڕاستی نازانم دەقی قسەكەی چۆن بوەو بە بە هەڵە بە ناوی ئەوەوە قسە نەكەم ، بەڵام خۆم دەڵێم :
تا ئەو كاتەی هەڵبژاردن و دیارێكردنی ئەندامانی پەڕلەمان بە پێی یاسای نۆبەگاڕانی گوندەكان بێت حاڵمان لەئێستا باشتر نابێـت و لێرەش بەدواوە سەد كەلاوە بە پۆلێك دەكڕیت . باهاوڵاتیان باش بیر بكەنەوەو كەمێك بێنەوە هۆش خۆیان كێیان كردۆتە نوێنەری خۆیان و لە داهاتوشدا دەبی َدەنگ بە كێ بدەن و وەكو دەڵێن ئەگەر ئەم جارە بە هەڵەیاندا بردم خوا بیانگرێت و حەقی منیان لێ بكاتەوە . خۆ ئەگەر جارێكی تر بە هەڵەیاندا بردم خوا خۆم بگرێت .