جەلالی سام ئاغا لە پەیامێکدا وەڵامی وەزارەتی ڕۆشنبیری حکومەتی هەرێم دەداتەوەو ڕایدەگەیەنێت" هەڵوێستی وەزارەتی رۆشنبیری ئاسۆی ئازادییەكانی تاریك كردووە".
جەلالی سام ئاغا سەرۆکی پێشوی دیوانی چاودێری دارایی لەبارەی پێنەدانی ژمارەی سپاردن بە كتێبەكەی وەڵامی وەزارەتی ڕۆشنبیری حكومەتی هەرێم دەداتەوە و دەڵێت" قەدەغەكردن و ڕێ پێنەدانی كتێب یا سانسۆر خستنە سەر فكر و نووسین و بڵاوكردنەوە، لە لایەن ئەوانەوە كە لە فكر و قەڵەم دەترسن مێژوویەكی دورودرێژی هەیە لە ئێستا و لە داهاتووشدا دەمێنێت. ئەوانەی لە وشە دەترسن زیاتر ئەو ڕژێم و دەسەڵاتە دیكتاتۆر و سەركوتكەرانەن كە نەك هەر لە وشە و دێڕ و كتێب و ڕۆژنامەی ئازاد، بەڵكو لە سێبەری خۆشیان دەترسن".
ڕاشیگەیاندووە" بێزار و پەستین بەوەی كە لە هەرێمدا پڕۆسەی ژمارەی سپاردنی كتێب كە لە بنەڕەتدا بۆ پاراستنی مافی خاوەندارێتیی فكرییە گۆڕدراوە بۆ سانسۆر و سنوردانان بۆ ئازادییەكان".
لەبەشێکی تری ڕاگەیەندراوەکەدا جەلالی سام ئاغا باسی لەوەشکردووە، ئەم بەرهەمەی ئێستا دەمانەوێت بیخەینە بەردیدەی خوێنەران، كۆكردنەوەو ڕێكخستنەوەی ئەو نووسراوانەیە كە پێشتر بڵاومانكردوونەتەوە، تا لە چوارچێوەی كتێبدا بپارێزرێن، ئەوانەی كە بەئاگان لە بواری ڕاگەیاندن و نووسین، دەزانن ئەم هەوڵەی ئێمە چەند تەندروستانە و یاساییانە بە پشویەكی درێژەوە هەنگاوی بۆ نراوە.
دەقی وەڵامەكەی جەلالی سام ئاغا:
بەڕێز: وەزیری ڕۆشنبیری حكومەتی هەرێمی كوردستان
لە ڕێگای وتەبێژی وەزارەتەكەتانەوە..
قەدەغەكردن و ڕێ پێنەدانی كتێب یا سانسۆر خستنە سەر فكر و نووسین و بڵاوكردنەوە، لە لایەن ئەوانەوە كە لە فكر و قەڵەم دەترسن مێژوویەكی دورودرێژی هەیە لە ئێستا و لە داهاتووشدا دەمێنێت. ئەوانەی لە وشە دەترسن زیاتر ئەو ڕژێم و دەسەڵاتە دیكتاتۆر و سەركوتكەرانەن كە نەك هەر لە وشە و دێڕ و كتێب و ڕۆژنامەی ئازاد، بەڵكو لە سێبەری خۆشیان دەترسن.
ئێمە كە خەباتكاری ئازادیی گەلی خۆمان بوین لە شاخ و لە شار، لە ئەركی وەزیفیدا بوبێ یان هاووڵاتییەكی ئاسایی، هەمیشە شەڕی ئەوەمان كردووە كە خەڵك و كۆمەڵگەكەمان ئازادبن لە گوتن و بیروڕا دەربڕیندا.
بێزار و پەستین بەوەی كە لە هەرێمدا پڕۆسەی ژمارەی سپاردنی كتێب كە لە بنەڕەتدا بۆ پاراستنی مافی خاوەندارێتیی فكرییە گۆڕدراوە بۆ سانسۆر و سنوردانان بۆ ئازادییەكان.
دەمانەوێت ئەوە بخەینە ڕوو، سەرجەم نووسینەكانی بەرگی یەكەمی كتێبەكەمان كە ئێوە سانسۆرتان لەسەر داناوەو ژمارەی سپاردنی پێ نادەن! (10- دە ساڵ) پێش ئێستا، لە چوارچێوەی دوو كتێبدا بڵاوكراونەتەوە، جگە لەوەی لە هەموو ڕاگەیاندنەكان بەتایبەتی ڕۆژنامەكاندا لە بەردەستی خوێنەراندا بوون.
ئەم بەرهەمەی ئێستا دەمانەوێت بیخەینە بەردیدەی خوێنەران، كۆكردنەوەو ڕێكخستنەوەی ئەو نووسراوانەیە كە پێشتر بڵاومانكردوونەتەوە، تا لە چوارچێوەی كتێبدا بپارێزرێن، ئەوانەی كە بەئاگان لە بواری ڕاگەیاندن و نووسین، دەزانن ئەم هەوڵەی ئێمە چەند تەندروستانە و یاساییانە بە پشویەكی درێژەوە هەنگاوی بۆ نراوە.
هەڵوێستی وەزارەتەكەتان، كە ئاسۆی ئازادییەكانی تاریك كردووە نیگەرانیی لای ئێمە دروست كردووەو ناچاربوین، ئێمەش لە وەڵامی وتەبێژەكەتان هەڵوێستی خۆمان بە پوختی ڕابگەیەنین:
یەكەم: ناوەڕۆكی كتێبەكەمان، كەمترین بابەتی بە قەڵەمی ئێمە تێدایە، تەنها ئەو دەمانە نەبێت، بەهۆی پرسێكەوە نوسینێكمان سەبارەت بە دۆستێك یان مرۆڤێكی بەئەمەك لە هاوڕێیانمان بڵاوكردبێتەوە، ئەوە نەبێت، كۆمەڵێك بەڵگەنامە و وتاری خاوەن قەڵەمی تێدایە سەبارەت بە هەڵوێستیان بەرامبەر بە هەر دۆخێكی سەردەمی خۆی.
دووەم: ئەم كتێبە ئەو كەسانە بێزار دەكات كە لە دەمێكدا ئێمە سەرۆكی دیوانی چاودێریی دارایی/ سلێمانی بووین، ئەوان.. خەریكی گەندەڵی و تاڵانكردنی موڵك‌و ماڵی گشتی بوون، بۆیە بەم كتێبە ئەوان قەڵس و وەڕس دەبن.
ناوەڕۆكی ئەم كتێبەمان هیچ بابەتێكی نوێی دۆكۆمێنتی فەرمانگەیی تێدانییە، بە پێچەوانەی لێدوانی وتەبێژی وەزارەتەكەتانەوە، هیچ نهێنییەكی نوێی سەرۆكایەتییەكەی خۆمانمان بڵاونەكردۆتەوە، چونكە ئێمە ئەرك و كاری وەزیفی خۆمان فەرامۆش نەكردووە و بەرژەوەندی كارە وەزیفییەكانمان نەخستۆتە خزمەت بەرژەوەندییەكانی خۆمانەوە، بۆیە دەڵێین ئێمە كە ماوەی (3- سێ ساڵ) بریكاری وەزارەتی دارایی‌و (10- دە ساڵیش) سەرۆكی دیوانی چاودێری دارایی سلێمانی بووین، تۆ بڵێی لەوە تێنەگەیشتبین كە چی ڕێپێدراوە و چی ڕێپێنەدراوە بۆ بڵاوكردنەوە؟!
ئەگەر هەر گەندەڵێكیش.. لە بەڵگەنامەیەكی ڕەسمیدا ناوی هاتووە، یان بە دەستپیس باسكراوە، ئەویش پێیوایە كە وانییە! ئەوا دادگا كراوەیە بۆیان.
سێهەم: ئێرە دەرفەتێكی باشە تا ئەوە بڵێین كاتێك گەندەڵكار و بەدناوێكی ئەم هەرێمە كتێبێكی لەسەر ئێمە و دیوانی چاودێری دارایی بڵاوكردەوە بێ ئەوەی جورئەت بكا كە ناوی خۆی یا هیچ ئامادەكار و نووسەرێكی لەسەر دابنێ و دەیان تۆمەت و تەشهیری بێ بنەمای خستە پاڵ خۆمان و هەموو سەربازە ونەكانی دیوانی چاودێری دارایی/ سلێمانی كە ئەو كاتە تاكە سەنگەری ڕووبەڕووبوونەوەی گەندەڵیی و گەندەڵكاران و سنورداركردنی بە فیڕۆدانی داهاتی گشتی بوین، لەو كتێبە بێ دایك و باوكە بە هەزاران دانەی لەسەر حسابی پارەی دزراوی میللەت لێ چاپكرد‌و لە ناوەوەو دەرەوەی وڵات بڵاوی دەكردەوە، وەزارەتەكەی ئێوە و سانسۆرەكەتان لە كوێ بوون؟!
هیوادارین لەسەر بڕیارەكەتان بۆ پێنەدانی ژمارەی سپاردن بە كتێبەكەمان سوور نەبن، چونكە ئەم كتێبە دواجار باجەكەی هەرچیی بێت ڕۆشنایی دەبینێت و دەكەوێتە بەردیدەی خوێنەران.
لای هەموانیش ڕوونە و پێشتریش خەڵكی تر دژی بڕیارەكەی ئێوە وەستاوەتەوە، چونكە دژی مافی ئازادی و ڕادەربڕینە كە دەستور و یاسا بۆ هەموانی فەراهەم كردووەو غەدرێكی گەورەشە لە پڕۆژەی كتێبەكەمان، بە تایبەتی كە بەهانەكانتان ناواقعی و نالۆژیكین.
با لە ڕوی رۆشنبیری و زانستیشەوە جارێكیتر ئەوەتان بۆ ڕاستبكەینەوە ئێوە بە هەڵە لە ژمارەی سپاردن تێگەیشتون، ژمارەی سپاردن لە بنەمادا بۆ پارێزگاری مافی موڵكییەتی نووسەرە بۆ ئەو بەرهەمەی نووسیویەتی، واتا ژمارەی سپاردن، سپاردنی ئەمانەتی ئەو دێڕانەیە كە نووسەر لە هەر بوارێكدا خاوەنیەتی و وەزارەتی ڕۆشنبیریش ئەو مافەی بۆ دۆكۆمێنت دەكات، واتا لە حاڵەتی پێنەدانی ژمارەی سپاردن دەتوانین لەو مافەی خۆمان خۆش بین و بێ ژمارەی سپاردن بڵاوی بكەینەوە، جا ئەگەر پێتان وایە تاوان و یاسا شكێنی دەكەین، فەرمون بماندەن بە دادگا، لە پێناوی ئەوەی داكۆكی لە ئازادی بكەین و دژی گەندەڵكاران بوەستینەوە لەم تەمەنە هەڵكشاوەی عومرماندا شانازی دەكەین بڕۆینە زیندان.
ئامانجی سەرەكی ئەم وەڵامەمان زیاتر بۆ داكۆكییە لە ئازادییە گشتیەكان نەك تكای وەرگرتنی ژمارەی سپاردن بێت، هیوادارین لەوە تێبگەن كە ئازادی نە بە ئێوە نە بە هیچ كەس سنوردار ناكرێ.
جەلالی عومەری سام ئاغا
1/3/2021