بەدواداچوون بۆ پێشهاتەکانی ئەم دواییەی بازاڕە ناوخۆییەکان، بەتایبەتی سەبارەت بە بازرگانیکردن بە نرخی ئاڵوگۆڕی نافەرمی لە پلاتفۆرمەکان و مامەڵەی ڕۆژانە و هەڵاوسانە ناڕاستەقینە و دەستکردەکانی، پێویستی بەوەیە ڕاستییە بنەڕەتییەکانی پەیوەست بە بازرگانیکردن بە دراوی بیانی (دۆلاری ئەمریکی) ڕوون بکەینەوە. لە بازاڕە ناوخۆییەکان، و ڕۆڵی بانکی ناوەندی عێراق لە دابینکردنی کاروباری دەرەوەی دراو لە ڕێگەی سەرچاوە فەرمییەکانییەوە، کە هەموو مامەڵە ڕێگەپێدراوەکانی یاسایی لەخۆگرتبوو، هەروەها ڕێگری لە مامەڵەی نایاسایی دیکە دەکرد. وە پێویستی یەکگرتن و هاوکاریی هەموو لایەنە پەیوەندیدارەکان لە پێناو گەیشتن بە ئامانجە گشتییە سەرەکییەکان لەوانە سەقامگیری نرخی ئاڵوگۆڕ لە ژێر ڕۆشنایی بوونی یەدەگی دەرەکی بەس بۆ دابینکردنی پێداویستییە ڕەواکانی هاووڵاتیان و بازرگانان و وەبەرهێنەران بە دراوی بیانی .

لێرەوە دەمانەوێت ئەمانەی خوارەوە بخەینەڕوو:

سەرچاوەی سووڕانەوەی دۆلاری ئەمریکی لە بازاڕە ناوخۆییەکان بانکی ناوەندی عێراقە کە لە ڕێگەی بانک و کۆمپانیاکانی ئاڵوگۆڕ و نێوەندگیرییەوە پێشکەشی دەکات، بە نرخی فەرمی بۆ هەر دۆلارێک (1320) دینار. بەم پێیە ئەوەی پێی دەوترێت "بازاڕی هاوتەریب" هیچ واقیعێکی نییە، بەو پێیەی ئەو وەسفە کاتێک دەدرێت کە بازاڕ سەرچاوەی تایبەتی خۆی هەبێت بۆ دراوی بیانی، لە ڕێگەی هەناردەکردنی کەرتی تایبەت و گەشتیاری ناوخۆیی و حەواڵەی دانیشتوانی دەرەوەی وڵات و ئەوانی دیکە. هەروەک چۆن لە وڵاتانی تردا هەیە، و پاشان ڕۆڵی بانکی ناوەندی کارکردنە بۆ بەدەستهێنانی هاوسەنگی لە نرخی ئاڵوگۆڕدا، بۆیە فرۆشیار یان کڕیاری دراوی بیانییە لە بازاڕدا، بەڵام لە عێراق، سەرچاوەی سەرەکی… دراوی بیانی بانکی ناوەندییە و لەسەر بنەمای ئەوەش، بازاڕی ئاڵوگۆڕی دراو کە دۆلار تێیدا مامەڵەی پێوەدەکرێت تێیدا، بازاڕێکی گەمژانەیە لە دراوێکدا کە نرخ و مەبەستێکی دیاریکراوی هەیە، و بازرگانی نایاساییە، و ناتوانرێت شەرعیەت پێبدرێت ، یان ئەو نرخانەی کە لەلایەن گەمژەکانەوە داهێنراون ڕادەگەیەنرێت، هەروەها پێویستە لایەنە پەیوەندیدارەکان ئەو پلاتفۆرم و ماڵپەڕانە ڕابگرن کە نرخی ئاڵوگۆڕی دراوێک بۆ دراوێکی نرخ دیاریکراو ڕادەگەیەنن، بانکی ناوەندی عێراق پابەندە بە بڕیاری نرخی خۆی مامەڵە بکات، بەو مەرجەی کە هەیە تاکە سەرچاوەی ئەو.

بە مەبەستی گەیشتن بە ئامانجی کۆنترۆڵکردنی جوڵەی پارە و بازرگانی دەرەکی و لە جێبەجێکردنی یاسای بەرەنگاربوونەوەی سپیکردنەوەی پارە و پارەدارکردنی تیرۆر و بە مەبەستی بەرزکردنەوەی جێبەجێکردنی ستانداردە نێودەوڵەتییەکان، سیستەمی نوێ لەسەر بنەمای:

جێبەجێکردنی هەموو حەواڵە دەرەکییەکان و قەرزە بەڵگەنامەییەکان لە ڕێگەی پلاتفۆرمی ئەلیکترۆنیەوە، کە تێیدا هەموو کارەکان لە هەموو ڕوویەکەوە پێشوەختە پشکنینیان بۆ دەکرێت، و سودمەندی کۆتایی پشتڕاست دەکرێتەوە، ئەمەش کەرتی بانکی و دامەزراوە داراییە غەیرە بانکییەکان و هەموو لایەنەکانی ئەو کارانە لە مەترسییەکان دەپارێزێت لە ئاستی ناوخۆیی و نێودەوڵەتیدا ڕووبەڕووی گواستنەوەی یاسایی دەبنەوە، هەروەها بانکی ناوەندی سەقف بۆ ئەو بانکانە دانانێت کە ڕێگەپێدراون بۆ ئەنجامدانی گواستنەوەکە، بەڵکو ئەمە بەندە بە توانای بانکی بۆ ڕاکێشانی کڕیاران، دروستی و وردی کارەکان.

ئەنجامدانی گواستنەوەی کەسی بۆ دەرەوەی وڵات، وەک کرێی خوێندن، چارەسەرکردن، کڕینی پێداویستییە کەسییەکان، گواستنەوەی دانیشتووان، خانەنشینی بۆ دانیشتوانی دەرەوەی وڵات و ئەوانی دیکە، لە ڕێگەی کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکانی گواستنەوەی پارە، وەک "وێستەرن یونیون و مۆنی گرام"، هەروەها هاووڵاتیان ڕێگەپێدراون بۆ بەکارهێنانی کارتی پارەدانی ئەلیکترۆنی بۆ ئەوەی بۆ کڕینی کاڵا و خزمەتگوزاری لە دەرەوەی وڵات بەکاربهێنرێت، هەموو ئەم کارانە و ئەوانی تر لەلایەن بانکی ناوەندییەوە بە نرخی ئاڵوگۆڕی فەرمی دامەزراو دەیانگرێتەوە.

دابینکردنی دۆلاری کاش بۆ گەشتیاران بە ڕێژەی فەرمی دیاریکراو، لە ڕێگەی بانک و کۆمپانیاکانی ئاڵوگۆڕ و نێوەندگیرییەوە، و ئەم کارانە لە ڕێگەی پلاتفۆرمی ئەلیکترۆنیەوە ئەنجام دەدرێن بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتی کارەکان، و بەکارهێنانی دروستی ئەو بڕە پارانە بۆ هاووڵاتیانی گەشتیار. لە ئێستادا ئەم پلاتفۆرمە بە ڕێکاری توندی پشتڕاستکردنەوە و سنووردارکردنی بەکارهێنانی بۆ مەبەستی دیاریکراو و بە نرخە دیاریکراوەکە پەرەی پێدەدرێت.

ئەو سیستەمەی پێشتر باسمان کرد، بە سێ ڕەهەندەکەیەوە، هەر جۆرە پراکتیکێک سنووردار دەکات کە عێراق و کەرتی بانکی و دامەزراوە داراییەکانی بەرەوڕووی مەترسییەکان بخاتەوە و بە دابینکردنی ئەو کەناڵانە و کردنەوەیان بۆ مەبەستی ڕەوا، مامەڵەکردن بە دۆلار لە دەرەوەی خۆی دەکاتە کارێکی نایاسایی کە ملکەچی دەبێت لێپرسینەوەی یاسایی بەرامبەر بەو لایەنانەی کە بەشدارن لە پراکتیکەکەیدا، وەک چۆن هیچ لایەنێک مافی نییە یان کەسێک کە بازرگانی بە دۆلارەوە بکات کە لەلایەن بانکی ناوەندییەوە دەرچووە، کە نرخ و کەناڵ و سنوور و مەبەستێک بۆ بەکارهێنانی دادەنێت، و سووڕانەوە و بازرگانیکردنی تێیدا لە دەرەوەی دەسەڵاتە مۆڵەتپێدراوەکان چالاکییەکی قەدەغەکراوە بەپێی یاسا، وەک لە یاسای بانکی ژمارە (٩٤)ی ساڵی ٢٠٠٤دا لە مادەی (٣)دا هاتووە کە هیچ کەسێک مافی ئەوەی نییە بەشداری لە کاروباری وەرگرتنی پارەی پێشەکیدا بکات، یان ئەو پارانەی تر کە لەلایەن خەڵک، بەبێ وەرگرتنی مۆڵەت یان مۆڵەتێک کە لەلایەن بانکی ناوەندی عێراقەوە دەرچووە.

جێبەجێکردنی سیستەمی گواستنەوەی بیانی و قەرزی بەڵگەنامەیی و فرۆشتنی نەختینەیی دراوی بیانی بریتییە لە گەیشتن بە ئامانجە ئابووری و ڕێکخراوە و یاساییەکان، لەوانە ئەمانەی خوارەوە:

بەرزکردنەوەی ڕێوشوێنی دژە سپیکردنەوەی پارە و پارەدارکردنی تیرۆر، و ڕێگریکردن لە مەترسییەکانی سزا ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکان لەلایەن هەموو لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە.

هێنانی هاوردەکردنی عێراق بۆ ئەو کەناڵانەی کە سەلامەتی و شەفافیەتی کارەکان مسۆگەر دەکەن، و دابینکردنی بنکەدراوە و زانیاری گرنگ بۆ مەبەستی پلاندانان و ڕێکخستن و کۆنترۆڵکردن.

بەدەستهێنانی داهاتی زیادە بۆ دەوڵەت بە خستنەڕووی هەموو هاوردەکردنەکان بە ڕێکارەکانی تۆمارکردنی گشتگیری وردەکارییەکانیان و کرێی دەرئەنجامی.

بەدەستهێنانی متمانەی بانکە نێودەوڵەتییە باوەڕپێکراوەکان، کە تۆڕی پەیوەندییەکانی نێوان کەرتی بانکی ناوخۆیی و دەرەکی فراوانتر دەکات. 

داخستنی دەروازەکانی گواستنەوەی نایاسایی دەرەکی و گەمارۆدانی داهاتی تاوان و گەندەڵی و ڕێگریکردن لە دۆزینەوەی ڕێگایەک بۆ دەربازبوونیان لە دەرەوەی وڵات.