نەوت و كشتو كاڵ كە یەكەمیان ئینگلیز لە مێژبوو چاوی تێبڕیبوو ، دوەمیشیان لە بەر دڵی عەرەبی عیراقی ویلایەتی موسڵیان ڕیشە كێشاو كوردیان كردە قوربانی ئەوانی تر ، یانی مەترسی هەژار بوون و برسی بوونی عەرەب و دەسكەوتی نەوت ، كە بریتانیەكان دەمێك بوو چاویان تێبڕیبوو ، بریتانیەكان دەیانویست نەوتی ئێران و عیراق لە ژێر ڕكێفی خۆیان بێت ، هەر ئەوەشیان كرد ، ئەمەش لە سەر حسابی تارو مار كردنی خەونی كوردان ، ئێ‌ ئەو سەردەمەش ئەمە لە گەڵ خواستی توركیای ئەتاتورك و عەرەبی تازە پیاكەوتو هاتوەتەوە ، بریتانیەكانیش نەیانویستوە نە ئەتاتورك ، نە خانەوادەی لە بەردڵانی شەریف كوڕی حوسێن لە خۆیان بتۆرێنن، كوردیش وەكی ئێستا لە ناو خۆ نەیارو دژو دڕدۆنگی یەكتر بوونە .

بۆ من جێی سەرنجە نوسەری كتێبەكە وەك ئەوەی  كتێبەكەی لە ساڵی 1918 نووسیبێت نەك لە دوای 2000بە دواوە ، سەر لەبەر باسی ویلایەتی موسڵ دەكات ، لێ‌ هیچ بە لای بابەتی كوردا ناڕوات ، هەڵبەت بابەتی كورد، گەورەترین كێشەی چارەسەر نەكراوی تا ئێستای ویلایەتی موسڵە ، خودی ویلایەتەكەش زیاتر ویلایەتی باشوری كوردستان و هی كوردو دانیشتوانی كوردستانە ، هەر لەو ویلایەتەشدا ویلایەتی شارەزوور ئاوێتە كراوە ، ئەوەشمان بیر نەچێت عیراق ئەگەر سێ‌ ویلایەتی عوسمانیە ، بەسرە ویلایەتی شیعەكان و بەغدا ویلایەتی زۆرینە سونەو موسڵ ویلایەتی زۆرینە كوردە ، كەچی نوسەر ناوی كورد نابات ، خۆی لێدەبوێرێ‌ ، تەنانەت ناوی هەموو ئەو شەڕو شۆڵانەش نابات كە شێخ مەحمودو كورد دژی ئینگلیز ، پێشتریش دژی عوسمانی كردویانە ، نایەوێت بزانێت كە هەرە زۆری شاعیرانی كورد عوسمانی بە ستەمكارو داگیركەری كوردستان دەزانن، ئەوە كێماسی و كەم و كوڕیەكی گەورەی نێو كتێبەكەی دارت برۆكسە ، لە شوێنێكیشا وەك پەراوێز كە باسی جینۆسایدی كورد دەكات دەڵێت لە ساڵانی 1987-1988 كوردەكان لە 5000 تا 70000 هەزار كەسیان لە سەر دەستی بەعس و سەدام لە ناودران ، چەند شورەییە مرۆڤ ئەوەندە بێئاگا بێت لەوەی لە هەڵەبجە نزیكەی 5000هەزار كەس بوونە قوربانی و لە جینۆسایدی ئەنفالیشدا بە تێكدانی چەندین قەزاو ناحیەو هەزاران گوند ، زیاتر لە 200000 هەزار هاوڵاتی سڤیل لە ئۆردوگا سایگۆنیەكانی بەعس بۆ مردن ئامادە كران و لەو ژمارە زۆرەش زیاتر لە شەست هەزاریان خرانە چاڵەكانی مەرگەوە لە بیابانەكان ، وەرگێڕ لەوە دەچێت بە مەبەست هیچ پەراوێزێكی بۆ ئەم نائاگاییە نەنوسیبێت ، بۆ ئەوەی پێمان بڵێت چونكە كورد هێشتا لە هەناوی خێڵدا دەژێت ، توێژەرەكانیش برینەكانی نابینن ، چ جای گشتە خەڵك .

بریتانیەكان بۆ بەرژەوەندی و دەسكەوتی خۆیان هیچ بایەخیان بە پرسی كورد نەداوە ، ئەمە ناكاتە ئەوەی لێرەو لەوێ‌ كەسانێكیان دەنگیان بۆ كورد بەرز نەكردبێتەوە ، لە نێو بەڵگە نامەكانی بەریتانیاداو لە نێو ئەوانەدا كە لە باشور كوردستان بوونە خەڵكێكیان هەبووە ، لە سەر كورد قسەی خێری كردووە ، بەڵام لەوە دەچێت قسەكانی ئەوان لە گەڵ بەرژەوەندی بەریتانیادا بەریەكەوتنیان هەبووبێت بۆیە وەك پێویست گوێیان پێنەدراوە ، دەنا لە ناویاندا هەیە هەڵوێستی دژو لە گەڵیشی لە گەڵ كوردان هەبووە ، باشترین نمونە ئەدمۆنسە ئەو جێدەستی ئەرێنیانەی لە سلێمانی بە ڕوونی دیارە ، لە خەراپەو ناشرینیەكان مەپرسە .

سەت ساڵە گەلی كورد لە باشوری كوردستان باج و خوێنی ئەو سیاسەتەی ئینگلیز دەدات و هێشتاش ئەو وڵاتە زەبەلاحەی دنیا كە قۆچەكانی لە زۆر شوێنی ئەم سەرزەمینەهەن و رۆژگارێك هەرە زل وڵاتانی دنیا لە بن چنگی بوون بە هندستان و كەناداو ئەمەریكاشەوە ، بەڵام هیچ ڕۆڵێكی لە چارەسەری كێشەكەدا نەگێڕاوە ، ئەمە پێچەوانەی تەنانەت فەڕەنساوئەڵمانیاو زۆر وڵاتی دیكەی ئەوروپیشە ، كە كەم و زۆر هەوڵی چارەسەری كێشەی ڕۆژهەڵاتی ناوینیان داوە ، كە كێشەی هەرەسەرەكی كێشەی كوردە، ئینگلیزەكان لای كورد وێنەیەكی ناشرینیان بۆ خۆیان چێ‌ كردوە ،خۆ ڕەنگە ئەوەش هۆیە هەرە سەرەكیەكەی ئەوە بێت كە كورد وێنەیەكی پەرت و هەلاهەلای خۆیان نیشانی ئینگلیز دابێت ، دەنا بۆ لەو لاوە ئەتاتورك قەبوڵ دەكەن سێ‌ بەشی خاكی كوردستان بەرێت و لەم لاشەوە نیشتمانی كورد وەك كێك بە سەر كوڕانی شەریفی كوڕی حوسێندا دەبەشنەوە .

چ سیاسەتێكی ناشیرن و چ بێمۆراڵیەكی گەورەیە بۆ ئەوەی من نەوتم دەسبكەوێت و ئەویش لە برسا نەمرێت ، با نەوت و دانەوێڵەی كوردستان ببەین و چاوی كورد دەرئەهات با هەر بكوژرێت و بچەوسێنرێتەوە.