ساڵی ٢٠١٤ دوای سەرهەڵدانی شەڕی تیرۆرستانی داعش، لەسەر داوای حکومەتی عێراقی و دوای پێکهێنانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش،  ئەمریکا جارێکی دیکە هێزەکانی خۆی کە ژمارەیان ٥٢٠٠ سەرباز دەبوون،  لە کۆی ٨٠٠٠ سەربازی هاوپەیمانیەتی نێودەوڵەتی ڕەوانەی عێراق کردەوە. 

وەک دەزانرێت، ئامانج لە هێنانی ئەو هێزانە بۆ عێراق وێڕای شەڕی تیرۆرستانی داعش،  ئەرکی دیکەیان گرتبووە ئەستۆ، ئەویش ( ڕاهێنانی سەربازی و هاوکاری پێدانی زانیاری هەواڵگەڕی بە هێزە عێراقیەکان، بیناکردنەوەی توانا سەربازیەکانی هێزە چەکدارەکانی عێراق، دابینکردنی پشتیوانی ئاسمانی بۆ هێزە عێراقیەکان، ڕاوێژی سەربازی). 

شایانی باسە، جگە لەم ئەرکانەی لە چوارچێوەی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش بەو هێزانە سپێردرابوون، ڕێکەوتنامەی ستراتیژی (٢٠٠٨) چەند ئەرکێکی دیکەی بە هێزەکانی ئەمریکا لە عێراق سپاردبوو،  کە بوارەکانی (ئاسایش، سیاسی، ئابووری، رۆشەنبیری، تەکنەلۆژی) لە خۆ دەگرت لەوانە:-

(پشتیوانی سیستەمی دیموکراسی لە عێراق، پشتیوانیکردنی حکومەتی عێراق بۆ بوژاندنەوەی کەرتی تایبەت و هاوکاریکردن بۆ  بەشداری نێوان کۆمپانیا ئابورییەکان لەگەڵ حکومەتی ئەمریکا).

 لای هەموو لایەک ڕوونە کە  بەبێ پشتیوانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی عێراق لە توانای دانەبوو لە شەڕی تیرۆر بەسەر چەکدارانی  داعش سەربکەوێت، بەڵام ڕووداوی کووشتنی ( قاسم سلێمانی و مەهدی موهەندس) لە بەرەبەیانی رۆژی ٣/١/٢٠٢٠ لە شاری بەغدا بووە هۆی ئەوەی کە هێزەکانی نزیک لە ئێران فشاربکەن تا پەرلەمان بڕیارێک دەربکات بۆ دەرکردنی هێزەکانی ئەمریکا لە عێراق.

دوو رۆژ دوای ئەم ڕووداوە،  لە رۆژی ٥/١/٢٠٢٠، ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق،  بە بێ ئامادەبوونی کوتلە کوردییەکان و بەشێکی پەرلەمانتارە سوونیەکان،  بڕیاری دەرکردنی هێزە بیانییەکانی دەرکرد.

بڕیارەکە چوار خالی  لە خۆ دەگرت  کە بریتی بوون لە :- ( داوا لە حکومەتی عێراق دەکرێت کۆتایی بهێنیت بە بڕیاری داواکردنی هاوکاری ئەمنی دژ بە داعش، کۆتیایهینان بە بوونی هێزی بیانی لەسەر خاکی عێراق، چەک تەنیا لە دەستی هێزە عێراقیەکان بێت، ئەنجامدانی لێکۆڵینەوە لە بۆردومانی ئەمریکا کە رۆژی هەینی ٣/١/٢٠٢٠ لە بەغدا ئەنجامی داوە).

 چوار ساڵ بەسەر دەرکردنی بڕیاری ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق تێدەپەڕێت، حکومەتی ئەو کاتەی عێراق کە لە لایەن عادل عەبدولمەهدی سەرۆکایەتی دەکرا چونکە حکومەتی کار بەڕێکەر بوو لە ڕووی یاساییەوە نەیدەتوانی بڕیارەکە جێبەجێ بکات بۆیە ئەگەر حکومەتی عێراق لە ئێستادا بیەوێت ئەو بڕیارەی پەرلەمان جێبەجێبکات، دەبێت  دوو هەنگاو بنێت، یەکەمیان بە فەرمی لە چوارچێوەی ڕێکەوتنامەی ستڕاتیژی لەگەڵ ئەمریکا بکشێتەوە، دووەمیش داوای فەرمی پێشکەش بە وڵاتانی ناو هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعش بکات کۆتایی بهێنن بە ئەرکەکانیان لە عێراق، کە هیچ یەک لەم دوو هەنگاوە نەک ئاسان نین،  بەڵکوو حکومەتی ئێستای عێراق بۆ هیچ یەک لەم هەنگاوانە ئامادەنییە.

چونکە ئەگەر ئێستا عێراق ئامادەبێت لە ڕێکەوتنامەی ستڕاتیژی بکشێتەوە، بەپێی بنەماکانی ڕێکەوتنامەی نێودەوڵەتی،  کە بە یاسا لە چوارچێوەی ڕێکەوتنامەی (ڤێنا بۆ  یاسایی ڕێکەوتنامەکان لە ساڵی ١٩٦٩) ڕێکخراوە، دەبێت حکومەتی عێراق بە نووسراو خواستی خۆی لە کشانەوەی یەکلایەنە لە ڕێکەوتنامەی ستراتیژی ڕابگەیەنێت، دوای جێبەجێکردنی ئەو هەنگاوە ساڵێک دواتر ڕێکەوتنامەکە هەلدەوشێتەوە.

لێرەدا دەگەینە وەڵامی ئەوە پرسیارەی  کە  ئایا ئەمریکا هێزەکانی لە عێراق دەکێشێتەوە؟

لەم چەند رۆژەدا لە یادی ٤ ساڵەی کووشتنی (ئەبو مەهدی مهندس و قاسم سولەیمانی)دا، سەرۆک وەزیرانی عێراق موحەمەد شیاع سودانی،  داوای کۆتیهێنانی بە بوونی هێزەکانی ئەمریکا لە عێراق کردەوە، بەڵام دیارە ئەو قسەیەی تەنیا بۆ دامرکاندنەوەی توڕەیی شەقامی عێراقی بووە.

 لەو بارەیەوە رۆژنامەی پۆلەتیکی ئەمەریکی زانیاریەکی بڵاوکردۆتەوە کە گوایە سودانی بە نەهێنی  پەیوندی کردووە بە بەرپرسانی ئەمریکا خواستی حکومەتەکەی بۆیان دەڕبڕیووە بۆ دانووسستان سەبارەت بە مانەوەی هێزەکانی ئەمریکا لە عێراق. 

دواجار دەڵێین کە عێراق بۆ هیچ یەک لە هەنگاوە (یاسایی و سیاسیە)کە،  بۆ گرتنەبەری دەرکردنی هێزەکانی ئەمریکا ئامادەنیە، ئەوەی هەیە بۆ ڕازیکردنی شەقامی شیعەیە کە لەلایەن ئێرانەوە ئاڕاستە دەکرێن.