زانکۆکان کارگەیەک بۆ بەرهەمهێنانی زانست یان بازاڕێک بۆ بە کاڵاکردنی خوێندکار

بەیان ئیبراهیم



زانکۆکان ئەگەر کارگەیەک بن بۆ بەرهەمهێنان ، ئەوا دەبێت بەرهەمەکانیان کاریگەریان لەسەر کۆی ڕەوتی کۆمەڵگا هەبێت بۆ باشترین جۆری سیستەم و پێشەکەوتن ، زانکۆ دەبێت ئەو دەزگایە بێت کە کۆی کۆمەڵگا ئاراستە بکات لە پۆینتێکەوە بۆ پۆینتێکی تر ، دەبێت زانکۆ ناوەندێک بێت بۆ زانستەکان و بەردەوام نەوەی نوێ خوێندەوار بە مانا گشتیەکەی پێشکەش بە کۆمەڵگا بکات ، زانکۆ لەسەر ئاستی ئەکادیمیا ساڵانە دەبیت توێژینەوەکانیان دەستنیشانی کێشە وقەیرانەکان بکات و چارەسەری پێ بێت بۆ باشترکردن یان چارەسەرکردنی کێشەکان ، زانکۆ دەبێت وا بێت کە ساڵانە لە دوای ڤیستڤاڵی دەرچونیان خەرمانێک لە زانستی نوێ بخاتە بەردەم کۆمەڵگا و حوکمڕانی تا ببێتە سەرچاوە بۆ کاری دامەزراوەیی نوێ ، زانکۆ لەسەر ئاستی زانستی مرۆڤایەتی دەبێت ساڵانە ڕاپۆرتێکی داتابەندی هەبێت کە بە ژمارە ئەوەندە خوێندکاری لە بوارە جیاجیاکاندا و ئەوەندە پسپۆڕی زانستی پێ گەیاندوە ، لە دنیادا زانکۆکان نمونەی پێشکەوتنی هەر کۆمەڵگایەکە ، کە دەڵین فڵان زانکۆ ئاستی پێشکەوتنی لە ڕیزبەندی زانکۆکانی جیهاندا ئەوندەیە ، دەبێتە بەرز بونەوەی براندی ئەو وڵاتە و براندی زانکۆکەش ، دەبوایە زانکۆکانمان تۆژینەوەی مەیدانیان هەبوایە لەسەر ئەم قەیرانانە و ئێستا هەزارەها تۆژینەوە سەبارەت بەم قەیرانانە ببوایە ، خۆ ئەگەر سەیری شۆڕشەکانی دنیا بکەین ئەوا زانکۆکان سەنتەری دەستپێکردنی ئەم شۆڕشانە بون ، یان سەیری پێشکەوتنەکان بکەین لە قوتابخانەی فرانکفۆرتەوە تا دەگاتە ئۆکسفۆرد دەزانین چی جیهانێکیان خولقاندوە هەزاران بیرمەندیان بەرهەم هێناوە هەر لە هۆرکهایمەر و هابرماس و ئەریک فرۆم و هازارانی تر، زانکۆکانی ئێمە نەک کارگەیەک نین بۆ پێشکەشکردنی بەرهەمی زیندو لەوێوە بیخەنە ناو خانەکانی لاشەی کۆمەڵگاوە تا زیندویەتی ببخشێتە کۆی جەستەی کۆمەڵگا ، بەداخەوە بوەتە کارگەیەک بۆ بە کاڵاکردنی تاکی خوێندکار ، لە ناو ئەم هەمو قەیرانانەدا ، لەناو ئەم هەمو کێشانەدا ، لە ناو ئەم هەمو بێ یاسایی و سست بونی کۆێ جومگەکانی حوکمرانیدا ، بەداخەوە زانکۆکانمان نەک چارەسەریان پێ نیە بەڵکو ئەوانیش توشی هەمان سەرەتان بون ، بگرە خراپتر کە خوێندکار دەکەنە کاڵایەی بێ نرخ ، نەک هەر نەیان توانیوە ساڵانە هەزاران کۆنفرانس و لێکچەر و پانێڵی زانستی بگرن ، بەڵکو زانکۆکانمان بە تەواوەتی خەریکە دەبێت بە ناوەندێکی مارکێتین و بزنس .... بە چیەوە ..؟ بە لاشەی خوێندکارەکانەوە ، هەڵبژاردنی شاجوانی کوڕ و کچ لە زانکۆکاندا نەک مایەی شەرمەزاریە ، بەڵکو مایەی نەخۆشکەوتنی هەستیارترین ناوەندی زانستیە بە نەخۆشی سەرەتان ، ئەم بەکاڵا کردن و بە بازاڕی کردنی لاشەی ژنان و پیاوان جۆرێکە لە هەراج کردنی بەشەر ، ئەمەی زانکۆکان کردیان وەک ئەوەیە ئێمە کۆمەڵگایەکی تەواو دروست بین و هیج کێشەیەکمان نەبێت ، خۆ گەر واش بێت هێشتا ئەمە مایەی خەجاڵەتیە ، بەداخەوە لەم بێسەر و بەرەییەدا ناوەندێک نیە لێپێچینەوە لەم دیاردەیە بکات ، خوێندنی باڵاش لێ ی بێدەنگە ، ئەمەش جارێکی تر نیشانەی نەخۆش کەوتنی ئەم وەزارەتەیە ، جا وەرە لە ولاتێکدا خوێندنی باڵا ئاوا بێت دەبێت ئەنجامی ئەم حکمڕانیە هەر ئەوە بێت کە دەیبینین ، بەداخەوە لە ئێستادا کە گەندڵێ سەرپای دەزگاکانی داڕزاندوە لە ئەزمەیەکی ئابوری و پارەی کاش داین ، کە گەندەڵێ لە دیاردەوە خەرکە دەبێتە نەریت ، کە دەبو زانکۆکان بە پلەی یەکەم ڕێگر بونایە ، زانکۆکانمان نەک چارەسەر نین بەڵکو دەبنە دروستکردنی ژینگەیەک بۆ تەحویل کردنی گەندەڵی و بەکاڵاکردنی خوێندکار بۆ نەریت ، ئەم نوسینەی من هاوارێکە بۆ بەردەم خوێندنی باڵا .... تکایە....تکایە دوا خاڵی هیوای سپی کۆمەڵگا ڕەش مەکەن ، ئەم کاروانی بێ نرخکردنی خوێندکارە ڕاگرن .


15/05/2017



وتارەکانی تری نوسەر