ئەو ڕۆژگارەش كە هێشتا وەك ئێستا نیشانەو هیواكانی سەربەخۆبوون و بوون بە دەوڵەت بۆ كورد دەرنەكەوتبوون و وەك ئەڵێن هێشتا وەك خەونی شاعیرانە ئەهاتەبەرچاو، خەڵكی هەرێمی كوردستانی عیراق وەك ئێستا لەبارەی سەربەخۆبوونەوە نەببوونە دوو بەرە. هەرچەندە ئەو سەردەمیش (دوای ڕوخانی ڕژێمی بەعس) لەسەر هێندێ بابەتی پەیوەست بە هەنگاوە تیۆریكەكانی سەربەخۆبوون مشت و مڕو كێشمەكێشی سیاسی لێ كەوتەوە (هەڵكردنی ئاڵای كوردستان و ناچوونیەكی نێوان سنووری هەردوو ئیدارەی هەولێرو سلێمانی لەو بارەوە ، وەك نموونە)، بەڵام هاوكات لەگەڵ یەكەم هەڵبژاردنی سەرتاسەری عیراقدا، كە دەستووری عیراقیش خرایە دەنگدانەوە، بزاوی ریفڕاندۆم بەشێوەیەكی ناڕەسمی دواڕۆژی كوردی لە هەرێمی كوردستاندا خستە ڕاپرسییەوەو زۆرینەی هەره‌زۆری دەنگدەرانی كوردستان دەنگیان بە سەربەخۆییدا.

خۆ ئەو وەختە سەرپەرشتیارانی ڕیفراندۆم و هەموو ئەو دڵسۆزانەی كوردستانیش كە لە ڕیفراندۆمە ناڕەسمییەكە بە پەرۆشەوە بەشداربوون، بەڕوونی ئەیانزانی كە ئەو ڕیفراندۆمەی ئەوان هیچ كاریگەریێكی دەستووری یان سیاسی لەسەر ئایندەی كورد لەو سەردەمە دانانێ، بەڵام بەشداربوونیان بە ئەركێكی نەتەوەیی زانی و بەگەرم وگوڕی بە پیرییەوەچوون.

ئێستا، لەكاتێكدا تابۆو ترسی سەربەخۆبوون شكاوەو زۆرینەی ناوەندەكانی لێتۆژینەوەی دنیا، بە هی ئەو وڵاتانەشەوە كە لە دیاركردن و ڕێكخستنەوەی ئایندەی ئەم ناوچەیەدا، كە كوردستان بەهەموو بەشەكانیەوە بە كاراییەوە لەناوجەرگەی دایەو ڕۆژ دوای ڕۆژیش ژمارەی تیۆریسین و ستراتیژزانانی جیهان، ئەوانەی ئەتوانن بە ئاشكرا ڕای خۆیان و ئاراستەی ڕووداوەكان بخوێننەوەو بڵێن زۆرتر ئەبێ،كە پێیان وایە ئیتر سەردەمی بونیاتنانی دەوڵەتی كوردستان بۆتە بژاردەیەكی حاشاهەڵنەگر.

هاوشانی ئەوانیش لێرەو لەوێ و بەهۆی دزەكردن و دزەپێكردنی ڕوانینی كارەكتەرو حكومەتە زلهێزەكانی دنیا ئاراستەی سەربەخۆبوونی كوردستان دڵنیاتر دەرئەكەوێ. ڕۆژانەش لە میدیاكانی كوردستان و وڵاتانی ناوچەكەو جیهانیشدا، بە دەیەها زمانی جیاجیای دنیاو، بەزمانی ڕەسمی ئەو دەوڵەتانەشەوە كە هەر یەكەو بەشێكی كوردستانیان، بە ناڕەوا پێوەلكێندراوە، بابەتی سەربەخۆیی كوردستانی باشور یەكێكە لە باس و خواسە گەرمەكان، بۆیە ڕەنگە پێویست نەكا نموونەی ئەو لێدوان و وتارو لێتۆژینەوانە لەم وتارەمدا بێنمەوە.

بەكورتی ئێستا سەرەڕای دەیان كێشەو قەیرانی ناوخۆیی كوردستان، وەك قەیرانی دارایی و مووچەو كارەباو قەیرانە حەقیقی و دروستكراوە سیاسییەكانی كوردستانیش، ئەم قۆناخەو ئەو كەنارەی چاوەڕوان ئەكرێ، دواجار دۆخی ناوچەكە تیایدا لەنگەر بگرێ، بۆ سەربەخۆبوونی لانی كەم پارچەیەك یان زیاتری كوردستان دەرفەتێكە لە مێژوودا بێ نموونەیە. هەر ئەو دەرفەتەشە وایكردووە كە وڵاتانی داگیركەری كوردستان و میراتگرانی داگیركەرانی سەدساڵ لەمەوبەری ناوچەكە لەو دەرفەتە بترسن و ئاشكرا دژی هەبوونی بوەستنەوەو هەڕەشەبكەن و پیلان بگێڕن، كە سەرەتای پیلانەكانیان لێرەو لەوێ دەركەوتووە. هۆكارێكی گرنگ كە هەبوونی ئەو دەرفەتەمان لا مسۆگەرتر ئەكا، یەكگرتنەوەی كۆڵێك بەرژەوەندی كوردو ژمارەیەك وڵاتی زلهێزو بڕیاردەری دنیایە لەسەر هەبوونی ئەو دەرفەتەو تەوزیفكردنی. هەر لەوبارەوە پێ ناچێ هەرچوار دەوڵەتی كە هەر یەكەو بەشێكی كوردستان ئەگرنە خۆیان لەو بارەوە وەكو یەك بیر بكەنەوەو وەكو نزیك بە سەدەیەك لەمەوبەر لەدژی دەرفەتی زۆر لەوە لاوازتر هاوئاهەنگ بن.

ئێستا، بە پێی ئەو  ئاماژە خێرایانەی سەرەوە، كە خوێنەران ئەتوانن بە زمانی جیاجیا هەزاران لاپەڕەیان لە بارەوە بخوێننەوە، كورد لە ئاستی دامەزراوە ڕەسمی و سیاسی و مەدەنی و كۆمەڵایەتیەكانیەوە، لەبەردەم دەروازەی ئیستحقاقێكی ئاوەها گرنگ و چارەنووسساز دایە و لەسفدەری (عتبە) چوونە ناو دنیایێكی نوێ دایە، كەچی خەریكە لەوبارەوە ڕای ناوخۆی كورد كەرت ئەبێ. خەریكە لای هێندێ كەس و بگرە ناوەندی سیاسی و رووناكبیریشدا، سەربەخۆیی و بوون بە دەوڵەت و ڕزگاری لە ڕیزبەندییدا بۆ دواوە پاشەكشەی پێ ئەكرێ و لەژێر هەژموونی بەرژەوەندی یان رقی حزبی، ئایدۆلۆژی، ناوچەو شارگەرێتی و بە هۆی بیانووی ناڕاست و نامەنتقی و بگرە نا عەقڵانی و ناكوردانەدا، وەدیهاتنی ئەو خەونە لەمێژینەیە زیندەبەچاڵ ئەكرێ و كورد ئەبەنەوە ناو جەهەنەمی كۆمەڵگای نەتەوە سەردەستەكانی عەرەب، تورك و فارس و شوناسی برابچوكی و كۆیلەییمان بە گەردنەوە هەڵئەواسن.

بەداخەوە ڕٍێبەرایەتی زۆر لەحزبەكانی كوردستان پەرۆشی ئەو شاڵاوو هەڵمەتە نین كە وەك وتمان بەبیانووی ناكوردانەوە لە دژی ستراتیژی سەربەخۆبوون بەرپاكراوە، كە ئەوەی لەوبارەوە هەیە جگە لە پیلانێك شتێكی تر نییە. بچووككردنەوەو لەوتاندن و دواجار لەباربردنی ستراتیژو دەرفەتی سەربەخۆیی كوردستان، چەندە بە قسەو تەفسیراتی ڕنگاوڕەنگیش بپێچرێتەوەو چەندە وەك ئەژدهای حەوت سەری ئەفسانەكان نمایش بكرێ، تاوانێكەو هیچی تر.

بەڵام ئەبێ، هەموو ئەوانەی پێشی پەردەو پشتی پەردە لە شانۆگەری سوككردنی چەمك و ستراتیژو خەون و دەرفەتی سەربەخۆییدا بەشدارن  ئەو ڕاستیە باش بزانن كە ئەوانەی چیتر مل بەكۆیلەبوون نادەن، ئەوانەی چیتر ڕێگەنادەن هێندێ سیاسی، هێندێ (هێڵی بەژێردا دێنمەوە هێندێ) حزبی سیاسی، هێندێ بە ناو ڕووناكبیرو چالاكوان و میدیاكارو شتی تریش، بەبیانووی جۆراو جۆرو بەهۆی هێندێ ململانێی و ناكۆكی نێوان حزبەكان و بگرە ناچوونیەكی تێزە ئایدۆلۆژی و بەرژەوەندییە  سیاسییەكانەوە، خەڵكی كوردستان لەسەر ستراتیژی سەربەخۆبوون ساردئەكەنەوە و نیگەران و دوودڵیان ئەكەن، وێڕای ئەوەی چاوشۆڕی مێژوو ئەبن، ئەوا گرەوەكەشیان ئەدۆڕێنن و دواجار ئیرادەی سەربەخۆیی كوردستان ئیرادەی براوە ئەبێ و بە دەربڕینێكی سادەو پاراوی كوردی، كە هەموو خەڵكی كوردستان تێی ئەگا، ئیرادەی بەكۆیلە هێشتنەوەی كوردستان، ئیرادەیەكی بە تاڵ و دۆڕاوە.